Valores na obra infantil de Agustín fernández Paz

  1. María Eulalia Agrelo Costas 1
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela
    info

    Universidade de Santiago de Compostela

    Santiago de Compostela, España

    ROR https://ror.org/030eybx10

Revista:
Elos: revista de literatura infantil e xuvenil

ISSN: 2386-7620

Ano de publicación: 2017

Número: 4

Páxinas: 109-127

Tipo: Artigo

DOI: 10.15304/ELOS.4.4094 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Elos: revista de literatura infantil e xuvenil

Resumo

Alúdese á importancia dos valores na formación dos máis novos e expóñense as bases teóricas das que se parte neste traballo, entre as que sobresaen as achegas de Shalom Schwartz, ademais de referirse á idoneidade da literatura para a transmisión de valores. Sinálase que Agustín Fernández Paz sempre apreciou as potencialidades da literatura neste sentido e anúnciase que se vai abordar como este docente de profesión introduciu e enfocou os valores nas súas obras infantís máis representativas. A selección de obras proposta responde á calidade literaria e é analizada ao redor de dous valores moi latentes na súa produción: a protección do medio ambiente e a xustiza social. Detense en como estes valores son tratados ao fío das historias e en como se plasman a partir de unidades perceptivas presentes no texto e de unidades semánticas abstraíbles a partir dos feitos narrados e a intervención dos personaxes. Finalízase cunha serie de conclusións que sintetizan as ideas principais desta aproximación á narrativa infantil de Fernández Paz desde a perspectiva dos valores.

Referencias bibliográficas

  • AGRELO COSTAS, E. (2015). Da institución escolar ao centro do canon: Agustín Fernández Paz. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela. Tese de doutoramento. Consultado o 12 de abril de 2017, https://minerva.usc.es/xmlui/handle/10347/13822
  • ÁLVAREZ NÚÑEZ, S. (1990). “De flores radiactivas a flores pacifistas”. La Voz de Galicia, 12 decembro 1990.
  • BERMÚDEZ, S. (2009). “Las emociones como centro del impacto narrativo en la interacción con mundos ficcionales. Su necesidad para la teoría literaria”. Espéculo. Revista de estudios literarios. Consultado o 12 de abril de 2017, http://www.ucm.es/info/especulo/numero41/emocion.html
  • BORTOLUSSI, M. (1985). Análisis teórico del cuento infantil. Madrid: Alhambra.
  • CANDELA, M. (2005). “Un prestige amb final feliç”. L'illa, 41, 30.
  • CLIJ (2003). “O meu nome é Skywalker”. CLIJ, 163, 65.
  • COLOMER, T. (1998). La formación del lector literario: narrativa infantil y juvenil actual. Madrid: Fundación Germán Sánchez Ruipérez.
  • ETXANIZ, X. (2011). “La transmisión de valores en la literatura, desde la tradición oral hasta la LIJ actual”. Ocnos, 7, 73-83. Consultado o 6 de abril de 2017, https://www.revista.uclm.es/index.php/ocnos/article/view/ocnos_2011.07.06
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (1989). A cidade dos desexos. Ilust. Manolo Uhía. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (1990). As flores radiactivas. Ilust. Miguelanxo Prado. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (1997). “Os valores na literatura infantil e xuvenil”. Revista Galega do Ensino, 15, 427-436.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (1998). O laboratorio do Doutor Nogueira. Ilust. Francisco Bueno. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (1999). As fadas verdes. Ilust. Asun Balzola e Patricia Garrido. Vigo: Ediciones SM.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2001a). Ana e o tren máxico. Ilust. Enjamio. Vigo: Edicións Xerais de Galicia/Xunta de Galicia/Renfe, col. O tren Caixanova.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2001b). Un tren cargado de misterios. Ilust. Enjamio. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2003a). A praia da esperanza. Ilust. Teresa Novoa. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2003b). O meu nome é Skywalker. Ilust. Juan Ramón Alonso. Madrid: Ediciones SM.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2006). Os gardiáns do bosque. Ilust. Cristina Durán e Giner Bou. A Coruña: Baía Edicións.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2009a). A dama da Luz. Ilust. Jorge Magutis. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2009b). Lúa do Senegal. Ilust. Marina Seoane. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FERNÁNDEZ PAZ, A. (2009c). Valados. Ilust. Xan López Domínguez. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • FRASER, N. (2008). “La justicia social en la era de la política de identidad: redistribución, reconocimiento y participación”. Revista de Trabajo, 6, 83-99. Consultado o 14 de abril de 2017, http://www.academia.edu/29529757/La_justicia_social_en_la_era_de_la_pol%C3%ADtica_de_identidad_redistribuci%C3%B3n_reconocimiento_y_participaci%C3%B3n
  • GARRALÓN, A. (1990). “Literatura con valores”. CLIJ, 13, 26-31. Consultado o 14 de abril de 2017, http://prensahistorica.mcu.es/consulta/registro.cmd?id=1010617
  • GRASA, R. (1988). “Paisaje para una polémica”. Cuadernos de Pedagogía, 165, 8-12.
  • MARTÍNEZ BOUZAS, F. (2000). “Nogueira, un fascista simpático”. O Correo Galego. Revista das Letras, Artes e Ciencias, 44, 9.
  • MULA, A. (2007). “Algunas reflexiones, creencias y utopías en torno a identidad, lecturas, patrimonio e interculturalidad”. En Cerrillo, P., C. Cañamares e C. Sánchez (Eds.). Literatura infantil: nuevas lecturas, nuevos lectores (pp. 149-160). Cuenca: Ediciones de la Universidad de Castilla-La Mancha.
  • MURILLO TORRECILLA, F. J. e R. HERNÁNDEZ CASTILLA (2011). “Hacia un concepto de justicia social”. Revista Iberoamericana sobre Calidad, Eficacia y Cambio en Educación, 9, 4, 8-23. Consultado o 12 de abril de 2017, http://www.rinace.net/reice/numeros/arts/vol9num2/art1.pdf
  • PAZ, M. (1990). “Non me gosta a moralina”. El Progreso, 4 abril 1990, III.
  • PRIMERAS NOTICIAS (2005). “Es imposible ser escritor si antes no has experimentado con pasión el placer de la lectura”. Primeras Noticias, 210, 79-84.
  • RAMÍREZ, J. (2000). “Lectura y valores”. Puertas a la lectura, 3, 146-152.
  • ROIG RECHOU, B. A. e C. FERREIRA BOO (2010). “O conto de transmisión oral na LIX galega”. En Roig Rechou, B.-A., I. Soto López e M. Neira Rodríguez (Coords.). Reescrituras do conto popular 2000-2009 (pp. 83-105). Vigo: Edicións Xerais de Galicia/Fundación Caixa Galicia. Consultado o 16 de abril de 2017, http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/proxectos/lijmi/descargas/BVC_reescrituras-do-conto-popular-2000-2009.pdf
  • ROIG RECHOU, B. A. e SOTO, I. (2008). “En Santiago de Compostela con Agustín Fernández Paz”. Boletín Galego de Literatura, 38 (2º semestre 2007), 161-178. Consultado o 14 de abril de 2017, https://minerva.usc.es/xmlui/bitstream/handle/10347/7584/pg_154-171_bgl38.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • SCHWARTZ, S. H. (1992). “Universal in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical test in 20 countries”. En Zanna, M. P. (Comp.). Advances in Experimental Social Psychology (pp. 1-65). Nueva York: Academic Press.
  • SCHWARTZ, S. H. (2001). “¿Existen aspectos universales en la estructura y contenido de los valores humanos?”. En Ros, M. e V. L. Gouveia (Coords.). Psicologia social de los valores humanos (pp. 53-77). Madrid: Biblioteca nueva.
  • SENÍS FERNÁNDEZ, J. (2006). “Valores y lectura(s)”. Ocnos, 2, 79-90.
  • SOTO, I. (2003). “De seres invisíbeis e olladas tristes”. LG3. Literatura. Consultado o 17 de abril de 2017, http://culturagalega.org/lg3/extra_recension_xenero.php?Cod_extrs=156&Cod_prdccn=118
  • SOUSA, S. (2008). “Valores y formación en la literatura infantil y juvenil actual”. Espéculo. Revista de estudios literarios. Consultado o 20 de abril de 2017, http://www.ucm.es/info/especulo/numero39liteinfa.html
  • TARRÍO VARELA, A. (1994). Literatura galega: Aportacións a unha Historia crítica. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.
  • YUBERO, S., E. LARRAÑAGA e P. CERRILLO (2004). Valores y lectura. Estudios multidisciplinares. Cuenca: Ediciones de la Universidad de Castilla-La Mancha.