Aproximación a la escultura contemporánea en el espacio público gallego(1980-2010)

  1. Blanco Sierra, Javier
Dirixida por:
  1. Francisco Javier García Núñez Director

Universidade de defensa: Universidade de Vigo

Fecha de defensa: 15 de decembro de 2015

Tribunal:
  1. Juan Fernando de Laiglesia Presidente/a
  2. Asunción Jódar Miñarro Secretario/a
  3. María Carmen Pérez-Llantada Rueda Vogal

Tipo: Tese

Resumo

El objeto de la investigación llevada a cabo en esta tesis se inscribe en el ámbito de la escultura pública contemporánea que se originó en Galicia en el periodo de tiempo de treinta años, entre mil novecientos ochenta hasta el dos mil diez. Reconocemos como público, no solo las esculturas que fueron promovidas por entidades con dinero público, como Xunta de Galicia, Diputaciones, Ayuntamientos, y otros organismos de ámbito público, sino también consideramos dentro de nuestra muestra, todas aquellas obras que encontramos situadas en el espacio público, entendiendo espacio público aquel que es de libre acceso a los ciudadanos y ciudadanas con independencia de quién sea el propietario del mismo (arte público = situado en espacio público). En lo referente a la piezas situadas en un espacio público, estudiamos además de aquellas que suelen estar situadas en un espacio abierto, como en las vías públicas, parques, plazas, etc. también consideramos objeto de nuestro estudio aquellos espacios en donde las obras están situadas en lugares cerrados pero con acceso al público, así por ejemplo las esculturas situadas en los vestíbulos de un aeropuerto, un polideportivo, un centro de salud, estación de ferrocarril, etc. Pero nuestro estudio de igual forma contempla las obras situadas en contenedores específicos para depositar obras de arte, espacios no abiertos y afectados por unos horarios como son: museos, centros de arte, colecciones, etc. Una vez compendiado lo que nosotros entendimos como escultura pública, hicimos seguimiento a lo largo del territorio de la Comunidad Autónoma Gallega, recogiendo datos de las piezas que consideramos contenidas en este grupo de obras. Estas obras fueron objeto de un registro (dándole un número a cada pieza), un inventariado (incluyéndolas en un listado completo de todas las piezas) para finalmente catalogarlas (ordenándolas en distintas categorías). En este estudio quisimos comprender el arquetipo de la escultura pública en el espacio público gallego para lo cual hicimos dos análisis del material recogido. Por un lado estudiamos la tipología de los distintos escultores que durante este periodo instalaron obras en el territorio de la muestra, para lo que indagamos en su género, edad, origen, su formación, etc. De estos igualmente analizamos la frecuencia de obras con que participaron en este proyecto de obra pública en Galicia. Por otro lado estudiamos la obra. Para ello dispusimos de una serie de variables para catalogar cada una de las obras. En estas obras estudiamos los aspectos formales de las mismas como simetría, forma, textura, tipo de volumen, escala, etc. y también técnicas empleadas en su construcción así como materiales que la componen, etc. Realizamos una catalogación del tipo representacional de la pieza, si es abstracta o figurativa y si es así, el género de la misma, su contextualización o no en el patrimonio cultural gallego, etc. Revisamos la ubicación de las obras para su relación con la población del lugar de ubicación, llegando a resultados de frecuencia de obras en relación a población por provincias, ciudades etc. En este aspecto intentamos descifrar la interacción de la obra con el lugar de su colocación, si lo transforma, lo categoriza, en general la relación que genera la obra con el espacio de su ubicación. En definitiva, una vez conseguidos todos estos datos y posteriormente cruzarlos a través de distintos programas informáticos, establecemos unas relaciones que nos llevan a unas conclusiones con objeto de entender desde una mirada amplia y global las distintas características singulares de la escultura contemporánea en el espacio público gallego durante el período de treinta años, desde 1980 a 2010.The aim of this research performed in this thesis, it enroll within the scope of contemporary public sculpture that originated in Galicia in the period of thirty years between nineteen eighty to thousand ten. We recognized as a public, not just the sculptures that were promoted by entities with public money, like “Xunta de Galicia”, councils, municipalities or others publics institutions, if not also we considered in our sample, all that works founded in public areas, understanding public area as a place of free access to citizen with independence of who is the owner (public art=Located in public area). Regarding to the pieces located on a public area, we studied also those are usually located in open area, as public roads, parks, plazas, etc. we considered also target study those areas where the works are located indoors but with free public access, for example sculptures located in airports, sports facilities, health center, train station and more. But our study also includes sculptures located in specific containers to deposit artworks, not open areas, and affected by a schedule such as: museums, art collections etc. Once we understand what we mean by public sculpture, we follow along the autonomous community of Galicia, collecting data of the pieces includes in this group. This artworks were subjected to an (given a number to each piece), an inventoried (including a full list of all pieces) and finally catalog them (sorting them into categories). In this study we wanted to understand the archetype of public sculpture in the Galician public space, for this, we made two analyzes of the collected material. On one side we study the typology of the different sculptors that during the period, installed artworks in the sample territory, for thus, we research their gender, age, origin, and education. From thus, we also analyzed the artwork frequency where the sculptors participated in this project of public artwork un Galicia. On the other side we study the artwork. For that we dispose a number of variables to catalog each one of the artwork. Over these works we study formal aspects, like symmetry, shape, texture, volume type, scale and more. In addition the construction techniques used in and the component materials etc. We made a cataloging of the piece representation, whether it is abstract or figurative, the gender, contextualization, or not, in the Galician cultural heritage, etc. We review the locations of the artwork to relate with the population area, reaching results of artworks with relation to the population by provinces, cities etc. in this regard";" we try to decipher the interaction of the artwork with their placement, the relation that generates the workspace with its location. Definitely, once the data were achieved and then crossed trough several software, establish relationships that lead to conclusions in order to understand from a broad and compressive look different unique characteristics of contemporary sculpture in public space in Galicia during the period of thirty years, from 1980-2010.O obxecto da investigación levada a cabo nesta tese inscríbese no ámbito da escultura pública contemporánea que se orixinou en Galicia no periodo de tempo de trinta anos, entre mil novecentos oitenta ata o dous mil dez. Recoñecemos como público, non só as esculturas que foron promovidas por entidades con diñeiro público, como Xunta de Galicia, Diputaciones, Concellos, e outros organismos de ámbito público, senón tamén consideramos dentro da nosa mostra, todas aquelas obras que atopamos situadas no espazo público, entendendo espazo público aquel que é de libre acceso aos cidadáns e cidadás con independencia de quen sexa o propietario do mesmo (arte pública = situado en espazo público). No referente á pezas situadas nun espazo público, estudamos ademais daquelas que adoitan estar situadas nun espazo aberto, como nas vías públicas, parques, prazas, etc. tamén consideramos obxecto do noso estudo aqueles espazos onde as obras están situadas en lugares pechados pero con acceso ao público, así por exemplo as esculturas situadas nos vestíbulos dun aeroporto, un polideportivo, un centro de saúde, estación de ferrocarril, etc. Pero o noso estudo de igual forma contempla as obras situadas en contenedores específicos para depositar obras de arte, espazos non abertos e afectados por uns horarios como son: museos, centros de arte, coleccións, etc. Unha vez compendiado o que nós entendemos como escultura pública, fixemos seguimiento ao longo do territorio da Comunidade Autónoma Galega, recollendo datos das pezas que consideramos contidas neste grupo de obras. Estas obras foron obxecto dun rexistro (dándolle un número a cada peza), un inventariado (incluíndoas nun listado completo de todas as pezas) para finalmente catalogalas (ordenándoas en distintas categorías). Neste estudo quixemos comprender o arquetipo da escultura pública no espazo público galego para o que fixemos dúas análise do material recolleito. Por unha banda estudamos a tipología dos distintos escultores que durante este periodo instalaron obras no territorio da mostra, para o que indagamos no seu xénero, idade, orixe, a súa formación, etc.Destes igualmente analizamos a frecuencia de obras con que participaron neste proxecto de obra pública en Galicia Doutra banda estudamos a obra. Para iso dispuxemos dunha serie de variables para catalogar cada unha das obras. Nestas obras estudamos os aspectos formais das mesmas como simetría, forma, textura, tipo de volume, escala, etc. e tamén técnicas empregadas na súa construción así como materiais que a compoñen, etc. Realizamos unha catalogación do tipo representacional da peza, si é abstracta ou figurativa e si é así, o xénero da mesma, a súa contextualización ou non no patrimonio cultural galego, etc. Revisamos a ubicación das obras para a súa relación coa poboación do lugar de ubicación, chegando a resultados de frecuencia de obras en relación a poboación por provincias, cidades etc. Neste aspecto intentamos descifrar a interacción da obra co lugar do seu colocación , si transfórmao, o categoriza, en xeral a relación que xera a obra co espazo do seu ubicación. En definitiva, unha vez conseguidos todos estes datos e posteriormente cruzalos a través de distintos programas informáticos, establecemos unhas relacións que nos levan a unhas conclusións con obxecto de entender desde unha mirada ampla e global as distintas características singulares da escultura contemporánea no espazo público galego durante o período de trinta anos, desde 1980 a 2010.