Regional Portuguese Airports, Local Economy and Tourism Development

  1. Gonçalves Costa, Vânia Natércia
Dirixida por:
  1. Francisco Carballo-Cruz Director

Universidade de defensa: Universidade de Vigo

Fecha de defensa: 13 de xuño de 2014

Tribunal:
  1. Carlos Hervés Beloso Presidente
  2. Ofelia Betancor Cruz Secretario/a
  3. Pedro Manuel Miranda Nunes Vogal

Tipo: Tese

Resumo

Over the past few years, the rate of air transport use has increased on a global scale, making it a crucial sector of activity in economic development. The process of liberalisation in this sector and the entry of low cost carriers (LCC), in addition to a shift in the entire positioning of airline offer, have been determining factors in the growth of several airports, primarily in regard to regional airports. It has become essential to adapt airports and their infrastructure to the new requirements of supply and demand. Because of the economic importance of the entire airport system, this research seeks to contribute to the literature that studies the transportation sector, in particular, the air transport sector. Since there are few studies dedicated to this sector in Portugal, this research focused on a case study of the only international airport in northern Portugal – Oporto Airport. Thus, this study has three main objectives: i) to measure the economic impact of this airport on its area of influence, ii) to assess the social impact of the expansion of this airport’s infrastructure and the relevance of this investment and iii) to analyse the impact of LCC on the region’s economic development and tourism growth. After the introduction, in a first study, we analyse Oporto Airport in detail, focusing on factors influencing its success in increasing its traffic, including capacity expansion and rehabilitation of infrastructure and expansion of the number of routes. In particular, we highlight the influence of LCC (Chapter 1). After an introduction to the case study, we measure the economic impact on the area of influence by applying the employment multiplier of this airport and economic base theory (Chapter 2). Next, we evaluate and quantify, in socio-economic terms, the impact of investment in an infrastructure expansion project that ran from 2000 to 2007 (Chapter 3). Next, we describe the evolution of tourism and air transport. In particular, we analyse whether the provision of low cost transportation has influenced the growth of tourism in the northern region of Portugal (Chapter 4). Through a model of cost-benefit, we analyse the economic impact of LCC air traffic on the airport’s area of influence, from 2005 to 2012 (Chapter 5). Finally, in order to perform a comparative analysis of the importance of LCC at Portuguese airports, we quantify the effects of these LCC on the airports of Faro, Lisbon and Funchal (Chapter 6). Our main conclusions are (i) regional airports are vital to economic growth and tourism regions, and (ii) the phenomenon of low cost carriers has created new demand that has induced a multiplier effect on employment and income, with special emphasis on the tourism sector across the north of Portugal.En los últimos años, la tasa de uso del transporte aéreo ha aumentado a escala mundial, convirtiéndose en un sector crucial de la actividad para el desarrollo económico. El proceso de liberalización del sector y la entrada de las compañías aéreas de bajo coste (LCC), además de cambiar todo el posicionamiento de la oferta en este sector, fueron factores decisivos para el crecimiento de varios aeropuertos, principalmente para los aeropuertos regionales. Por ello se hizo esencial la adaptación de los aeropuertos y su infraestructura a las nuevas necesidades de oferta y demanda. Dada la importancia económica del sistema aeroportuario, esta investigación pretende contribuir al estudio del sector de los transportes y, en particular al sector aéreo. Debido a que hay pocos estudios dedicados a este sector en Portugal, estudiamos el caso del aeropuerto internacional de la región Norte de Portugal, el aeropuerto Sá Carneiro de Oporto. Así pues, este estudio tiene tres objetivos principales: i) medir el impacto económico del aeropuerto en su área de influencia"; ii) evaluar la rentabilidad social de la ampliación de la infraestructura aeroportuaria y la pertinencia de esta inversión; y iii) analizar el efecto de las compañías aéreas de bajo coste en el desarrollo económico regional y en el crecimiento de los flujos turísticos en la región. La memoria se inicia con una Introducción que expone y sintetiza el contenido del trabajo. En el Capítulo 1 nos centramos en el aeropuerto de Oporto, dando relevancia a los factores que influyen en el crecimiento de su tráfico aéreo y, en particular, en la ampliación de la capacidad y mejora de su infraestructura y en la ampliación del número de rutas prestando especial atención al incremento de la oferta de las compañías aéreas bajo coste. En el Capítulo 2 se analizó el impacto económico del aeropuerto Sá Carneiro sobre su zona de influencia a través de la aplicación del multiplicador de empleo del aeropuerto y de la teoría de la “base económica”. En el Capítulo 3 se evalúan y cuantifican, en términos socioeconómicos, los impactos de la inversión en el proyecto de ampliación de la infraestructura aeroportuaria que se desarrolló entre los años 2000 y 2007. En el Capítulo 4 se describe la evolución conjunta del turismo y del transporte aéreo. Más concretamente, se estudia la influencia de la oferta de las LCC en el crecimiento del turismo en el norte de Portugal. En el Capítulo 5, a través de un modelo de análisis coste-beneficio, se estudia el impacto económico del tráfico aéreo de las compañías aéreas de bajo coste en la zona de influencia del aeropuerto entre los años 2005 y 2012. Por último, con el fin de realizar un análisis comparativo de la importancia de las LCC en los aeropuertos portugueses, en el Capítulo 6 cuantificamos los efectos de estas compañías en los aeropuertos de Faro, Lisboa y Funchal. Las principales conclusiones del trabajo son las siguientes: i) los aeropuertos regionales son fundamentales para las regiones con potencial crecimiento económico y turístico; y ii) las compañías aéreas de bajo coste facilitaron la creación de una nueva demanda que indujo un efecto multiplicador sobre el empleo y los ingresos, con especial énfasis en el sector del turismo en todo el norte de Portugal.Ao longo dos últimos anos, a taxa de utilização do transporte aéreo tem aumentado a uma escala mundial, tornando-se um setor de atividade crucial para o desenvolvimento económico. O processo de liberalização deste setor e a entrada das companhias aéreas de baixo custo, para além de alterarem todo o posicionamento da oferta por parte das companhias aéreas, constituíram fatores determinantes para o crescimento de vários aeroportos, fundamentalmente para os aeroportos regionais. Tornou-se essencial a adaptação dos aeroportos e das suas infraestruturas às novas exigências da oferta e da procura. Dada a importância económica de todo o sistema aeroportuário, esta investigação procura contribuir para a literatura que se dedica ao estudo do setor dos transportes, em particular ao setor dos transportes aéreos. Uma vez que existem poucos estudos dedicados a este setor em Portugal, utilizamos como caso de estudo o aeroporto internacional da região Norte de Portugal, o aeroporto do Porto. Neste sentido, este estudo possui três objetivos principais: i) medir o impacto económico do aeroporto na sua área de influência; ii) avaliar o impacto social do alargamento da infraestrutura aeroportuária e a pertinência desse investimento; e iii) analisar o efeito das companhias aéreas de baixo custo no desenvolvimento económico regional e no crescimento dos fluxos turísticos da região. Depois da introdução, num primeiro estudo, analisamos detalhadamente o aeroporto do Porto, focando fatores que influenciam o seu sucesso de crescimento de tráfego, nomeadamente a ampliação da capacidade e a qualificação da infraestrutura, a expansão do número de rotas e, em particular, destacamos a influência das companhias aéreas low cost (LCC) (Capítulo 1). Depois de uma introdução ao caso de estudo, medimos o impacto económico na sua área de influência, através da aplicação do multiplicador de emprego do aeroporto e da teoria de base económica (Capítulo 2). De seguida, avaliamos e quantificamos, do ponto de vista socioeconómico, os impactos do projeto de investimento de ampliação da infraestrutura, que decorreu entre 2000 e 2007 (Capítulo 3). Posteriormente, descrevemos a evolução do turismo e do transporte aéreo; em concreto, analisamos a influência da oferta de transporte de baixo custo no crescimento dos fluxos turísticos da região Norte de Portugal (Capítulo 4). Através de um modelo de análise custobenefício, analisamos o impacto económico do tráfego aéreo das companhias aéreas de baixo custo na área de influência aeroportuária, entre 2005 e 2012 (Capítulo 5). Finalmente, de modo a realizar uma análise comparativa da importância das LCC nos aeroportos portugueses, quantificamos os mesmos efeitos das companhias aéreas de baixo custo dos aeroportos de Faro, Lisboa e Funchal (Capítulo 6). As nossas principais conclusões são: i) os aeroportos regionais são fundamentais para o crescimento económico e turístico das regiões;" e ii) o fenómeno das companhias aéreas de baixo custo permitiu a criação de uma nova procura que induziu um efeito multiplicador no emprego e no rendimento, com especial relevo no setor do turismo em toda a região Norte de Portugal.