Competitividade e análise estratéxica do sector turístico en Galiciaconsideracións para a mellora competitiva

  1. Rodríguez Domínguez, María del Mar
  2. Guisado Tato, Manuel
Revista:
Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

ISSN: 1132-2799

Ano de publicación: 2003

Volume: 12

Número: 1

Páxinas: 145-166

Tipo: Artigo

Outras publicacións en: Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

Resumo

El turismo se ha ido revelando como una actividad capaz de dinamizar la economía de un país debido principalmente a los efectos multiplicadores que produce en la renta nacional. En el caso español, se ha convertido en uno de los sectores que más contribuye al PIB. No obstante, no todas las zonas geográficas contribuyen en la misma medida a la economía, y, de hecho, Galicia no ocupa un lugar muy destacado a pesar de las grandes potencialidades que se le reconocen. Por ello, resulta necesaria una redefinición de su estrategia colectiva que le permita explotar sus ventajas comparativas, transformándolas en ventajas competitivas, buscando la consecución de su sostenibilidad en el tiempo. En el presente artículo se realizará un análisis estratégico del sector en Galicia y se estudiarán las variables causales de la competitividad internacional que tradicionalmente se agrupan en tres grandes bloques: país, sector y empresa. Con base en este análisis se expondrán algunos aspectos que se deberían tener en cuenta para mejorar la situación de las empresas turísticas gallegas que redunde en una mejor posición competitiva del destino en general

Referencias bibliográficas

  • ARCHER (1977): Tourism Multipliers: The State of Art. University of Wales Press.
  • BUENO CAMPOS, E. (1995): "La estrategia de la empresa: treinta años de evolución teórica", en Dirección de empresas de los noventa, pp. 29-48. Madrid: Civitas.
  • BULL, A. (1994): La economía del sector turístico. Madrid: Alianza.
  • BULL, A. (1996): "Economía del sector turístico", Información Comercial Española, núm. 749, (xaneiro), pp. 9-15.
  • CAMISÓN ZORNOZA, C. (1996): "La empresa turística: un análisis estratégico", en A. Pedreño Muñoz [dir.] e V.M. Monfort Mir [coord.]: Introducción a la Economía del Turismo en España, pp. 217-245. Civitas.
  • CAMISÓN ZORNOZA, C. (1998): "Dirección estratégica de empresas y destinos turísticos: balance del estado de la cuestión y propuesta de un marco integrador orientado a la competitividad". Actas del VIII Congreso Nacional de ACEDE. Las Palmas de Gran Canaria.
  • CONSELLO ECONÓMICO E SOCIAL DE GALICIA (2001): Memoria de Galicia 1999. (Na páxina web http://www.ces-galicia.org.).
  • CROUCH, G.I.; RITCHIE, J.R.B. (1997): "Tourism Competitiveness and Social Prosperity", Journal of Business Research, núm. 44(3), pp. 137-152.
  • FERNÁNDEZ RODRÍGUEZ, Z. (1995): "Las bases internas de la competitividad de la empresa", Revista Europea de Dirección y Economía de la Empresa, vol. 4, núm. 2, pp. 11-19.
  • FIGUEROLA PALOMO, M. (1985): Teoría Económica del Turismo. Alianza Universidad Textos.
  • GENERALITAT DE CATALUNYA (1992): Reforçament de l'avantage competitiu del sector turistic a Catalunya. (Estudio realizado por M.E. Porter e o seu equipo Monitor Company). Generalitat de Catalunya, Departament de Comerç, Consum i Turisme.
  • GRANT, R. (1991): Contemporary Strategy Analysis. Basil Blackwell.
  • MIDLETON, V.T.C. (1994): Marketing in Travel and Tourism. Oxford: Butter Worth, Heinemann.
  • PORTER, M. (1980): Estrategia competitiva. México: CECSA. (Versión castelán de 1982).
  • PORTER, M. (1985): Ventaja competitiva: creación sostenimiento de un desempeño superior. México: CECSA.
  • PORTER, M. (1990): The Competitive Advantage of Nations. Londres: MacMillan.
  • PORTER, M. (1999): Ser competitivo. Nuevas aportaciones y conclusiones. Deusto.
  • RODRÍGUEZ DOMÍNGUEZ, M.M. (2000): Competitividad y análisis estratégico del sector turístico: una aproximación a la potencial creación de un cluster institucional para la mejora competitiva de la zona Rías Bajas. (Tese de doutoramento). Universidade de Vigo.
  • SALAS FUMAS, V. (1993): "Factores de competitividad empresarial. Consideraciones generales", Papeles de Economía Española, núm. 56, pp.379-396.
  • VALLS, J.F. (1996): Las claves del mercado turístico. Deusto.
  • VERA REBOLLO, J.F.; MARCHENA GÓMEZ, M. (1996): "El modelo turístico español", en A. Pedreño Muñoz [dir.] e V.M. Monfort Mir [coord]: Introducción a la Economía del Turismo en España, pp. 327-364. Civitas.
  • VOGELER RUÍZ, C.; HERNÁNDEZ ARMANAL, E. (1994): Estructura y organización del mercado turístico. Madrid: Centro de Estudios Ramón Areces.
  • WILKINSON, P.F. (1996): "Graphical Images of the Commonwealth Caribbean: The Tourist Area Cycle of Evolution", en L.C. Harrison e W. Husbands: Practicing Responsible Tourism. International Case Studies in Tourism Planning, Policy, and Development, pp. 16-40. Wiley.
  • WORLD ECONOMIC FORUM; IMD INTERNATIONAL (1992): The World Competitiveness Report. Lausanne.