Turismo literario en Ourensesituación en 2015 e perspectivas

  1. Ilda Vázquez Añel 1
  2. Noelia Araújo Vila 1
  1. 1 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

Revista:
Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

ISSN: 1132-2799

Ano de publicación: 2016

Volume: 25

Número: 1

Páxinas: 84-102

Tipo: Artigo

DOI: 10.15304/RGE.25.1.3661 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openDialnet editor

Outras publicacións en: Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

Resumo

Os principais autores da literatura galega naceron en Ourense e moitos dos escenarios nos que se desenvolven as súas obras sitúanse nesa terra. Actualmente, os organismos de turismo consideran que o turismo literario é un novo nicho de mercado. Neste artigo, establécese, en primeiro lugar, un marco teórico no que se definen os conceptos que existen sobre o turismo e o patrimonio literario. A continuación, tras realizar unha análise cualitativa vía entrevistas en profundidade, móstranse os recursos da provincia, cales se están a utilizar a nivel turístico, cales non e os que poderían incluírse nunha adecuada planificación turística. O propósito é o de verificar se a provincia de Ourense conta cos recursos necesarios como para chegar a se converter nun destino de turismo literario de referencia. Finalmente, sinálanse as conclusións que podemos tirar deste labor de investigación.

Referencias bibliográficas

  • ABAD, P.(2003). El turismo rural en Galicia. Revista Galega de Economía, Vol. 12-2. En http://www.usc.es/econo/RGE/benvidag.htm (galego e castelán)
  • AGUSTÍN LACRUZ, Mª.C.; GIMENO ARLAZÓN, B. (2014): “Rutas literarias”, Diccionario Digital de Nuevas Formas de Lectura y Escritura. Dispoñible en http://dinle.eusal.es/searchword.php?valor=Rutas%20literarias
  • AMEIXEIRAS, D. (2014): "Ourense baseado en feitos reais", Luzes, 7, pp. 44 – 52.
  • ARANA PALACIOS, J. (2013): Embarquen por la biblioteca. Gijón: Ediciones Trea.
  • ARIAS CHACHERO, P. (2011): Trasalba, terra literaria. Ourense: Fundación Otero Pedrayo.
  • BEIGI, H.; HOSSEIN M.; AZANI, M. (2015): “Literary tourism and place identity of the central plateau of Iran”, Journal of Biodiversity and Environmental Sciences (JBES), 5 (6), pp. 309–406. Dispoñible en http://www.academia.edu/11468316/Literary_tourism_and_place_identity_of_the_central_plateau_of_Iran
  • BLANCO MARTÍN, E. (2014): La literatura como recurso turístico: los cafés literarios de Madrid. Valladolid: Universidad de Valladolid. Dispoñible en http://cerro.cpd.uva.es/bitstream/10324/5451/1/TFG-N.11.pdf
  • BUSBY, G.; GEORGE, J. (2004): The Tailor of Gloucester: Potter meets Potter – literary tourism in a cathedral city. Plymouth: University of Plymouth. Dispoñible en https://www.academia.edu/151663/The_Tailor_of_Gloucester_Potter_meets_Potter__literary_tourism_in_a_cathedral_city
  • BUSBY, G.; KLUG, J. (2001): “Movie induced tourism: the challenge of measurement andother issues”, Journal of Vacation Marketing, 7 (4), pp. 316-332.
  • BUTCHER-YOUNGHANS, S. (1993): Historic House Museum. A practical handbook for their care, preservation, and management. Oxford: Oxford University Press.
  • BUTLER, R. (1986): Literature as an influence in shaping the image of tourist destinations. In Marsh, J.S. (ed.) Canadian Studies of Parks, Recreation and Tourism in Foreign Lands (pp.111-132). Peterborough, Canada: Department of Geography, Trent University.
  • CAÑIZARES RUIZ, M. C. (2008): "La ruta de don Quijote en Castilla-La Mancha (España): Nuevo itinerario cultural europeo", Nimbus: Revista de climatología, meteorología y paisaje, nº 21 22, pp. 55 – 75. Dispoñible en http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2899589
  • CARSON, S.; HAWKES, L.; GISLASON, K.; MARTIN, S. (2013): “Practices of literary tourism: an Australian case study”, International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 7 (1), pp. 42 – 50. Dispoñible en http://eprints.qut.edu.au/76456/1/76456.pdf
  • CASADO NIETO, R. Mª (1990): “Placas conmemorativas orensanas”, Porta da Aira: revista de historia del arte orensano, 3, pp. 67-209. http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2015556
  • FERREIRA, L.; AGUIAR, L.; PINTO, R. (2012): “Turismo cultural, itinerários turísticos e impactos nos destinos”, CulTur, Revista de Cultura e Turismo, 2, pp. 109 – 126. Dispoñible en http://www.uesc.br/revistas/culturaeturismo/ano6-edicao2/7.turismo-cultural.pdf
  • FRIEZA, L.; CASTRO, N.; PINA, S.; COKE, E.; QUINTEIRO, S. (2007): “Viagens com Manuel Teixeira Gomes”, Dos Algarves, 16, pp. 8 – 15. En http://www.dosalgarves.com/revistas/N16/2rev16.pdf
  • GÓMEZ, J.; QUIJANO, C. (1991). Rutas e Itinerarios Tuisticos En España. Madrid: Editorial Síntesis.
  • GUISÁN, M.C., AGUAYO, E.(2009). Empleo e produción de Galicia en el período 2001-2008. Efectos de la industria y el turismo en los sectores de servicios. Revista Galega de Economía, Vol.18-2. En: http://www.usc.es/econo/RGE/benvidag.htm (galego y castelán).
  • GUISÁN, M.C.(1990). Galicia 2000. Industria y Empleo. Servicio de Publicaciones USC. Disponible en: http://www.usc.es/economet/galicia.htm, http://www.usc.es/economet/galicia2000.pdf
  • GUISÁN, M.C.(2013). Emprego e poboación nas provincias e comarcas de Galicia. Anexo D en GUISÁN, M.C., coordindora(2013). Emprego sectorial e participación social das mulleres en Galicia e Europa. Servicio de Publicacións USC. Resumen en: http://www.usc.es/economet/galicia.htm
  • HENDRIX, H. (2014): “Literature and Tourism: Explorations, Reflections, and Challenges”. En Quinteiro, S. e Baleiro, R. (2014): Lit & Tour: Ensaios sobre Literatura e Turismo, pp.19 – 29. http://www.academia.edu/8396510/Literature_and_Tourism_Explorations_Reflections_and_Challe nges_2014_
  • HERBERT, D. (1995): Heritage, Tourism and Society. Londres: Pinter
  • HERBERT, D. (2001): "Literary places, tourism and the heritage experience", Annals of Tourism Research, 28 (2), pp. 312 – 333. Dispoñible en http://www.hyut.net/admin/files/Literary%20places,%20tourism%20and%20the%20heritage%2 0experience.pdf
  • HOPPEN, A. (2011): Literary places and tourism. A study of visitors' motivations at the Daphne du Maurier Festival of Arts and Literature. Bournemouth: Bournemouth University. Dispoñible en https://www.academia.edu/4138112/Literary_Places_and_Tourism__A_study_of_visitors_motivations_at_the_Daphne_Du_Maurier_Festival_of_Arts_and_Literature
  • HOPPEN, A.; BROWN, L.; FYALL, A. (2014): “Literary tourism: Opportunities and challenges for the marketing and branding of destinations?”, Journal of Destination Marketing & Management, 3 (1), pp. 37 – 47. Dispoñible en http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212571X1400002X#
  • JAMES, B. (2013): “Role of literature in the sustainability of the tourism”. Dispoñible en https://bennykarinattu.wordpress.com/2013/08/23/role-of-literature-in-the-sustainability-oftourism/
  • JIA, H. (2009): “The construction of literary tourism site”, Tourism. Case Study, 57 (1), pp. 69 – 83. http://www.google.es/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CDYQFjAA&url=http %3A%2F%2Fhrcak.srce.hr%2Ffile%2F80800&ei=DV6bUvfGFLOy7AaI7oAY&usg=AFQjCNEVwUE5_ r4y5qF6HMRQB0DGZNz4jg&bvm=bv.57155469,d.ZGU
  • LOZANO PLEGUEZUELOS, R. (2013): "Turismo Literario Hispánico y su influencia en el interés por el español". Estudios Hispánicos en el siglo XXI. Belgrado: Universidad de Belgrado. Dispoñible en http://www.fil.bg.ac.rs/lang/sr/katedre/iberijske-studije/estudios-hispanicos-en-el-siglo-xxi/
  • MAGADÁN DÍAZ, M.; RIVAS GARCÍA, J. (2011): Turismo literario. Oviedo: Septem Ediciones.
  • MALHOTRA, N. K. (1997): Investigación de Mercados. Un enfoque práctico. México: Prentice-Hall.
  • MIQUEL PERIS, S.; BIGNÉ ALCAÑIZ, J. E.; LÉVY, J. P.; CUENCA BALLESTER, A. C.; MIQUEL ROMERO, M. J. (1997): Investigación de Mercados. Madrid: McGraw-Hill.
  • ORJALES SOMOZA, A. (2009): “Aproximación al turismo literario en las distintas rutas jacobeas: turismo literario en la Ruta del Norte”. III Edición Becas de Investigación. Caminos Jacobeos. pp. 97144. Dispoñible en http://www.camaracompostela.com/caminos/b2010.pdf
  • PILLET CAPDEPÓN, F. (2014): “El paisaje literario y su relación con el turismo cultural”, Cuadernos de Turismo, 33, pp. 297 – 309. Dispoñible en http://revistas.um.es/turismo/article/view/195751/160451
  • QUINTEIRO, S.; BALEIRO, R. (2014): “Uma personagem à procura da literatura: A ficção literária e a prática turística”, Dos Algarves,24, pp.9–27. http://www.dosalgarves.com/revistas/N24/2rev24.pdf
  • RIBEIRO DE ABREU, J. F. (2012): A Ilha da Madeira pela mão dos seus poetas – Construção de um roteiro literário. Universidade da Madeira.
  • RIJO DE CARVALHO, I. C. (2009): Turismo literário e redes de negócios. Passear em Sintra com Os Maias. Abeiro: Universidade de Abeiro. Dispoñible en http://ria.ua.pt/handle/10773/1691
  • ROBINSON, M.; ANDERSEN, H. C. (2002): “Reading between the lines. Literature and the creation of touristic spaces”. En ROBINSON, M. e ANDERSEN, H. C. Literature and tourism -essays in the reading and writing of tourism. pp. 1 – 38. Londres: Thomson.
  • RUIZ SCARFUTO, R. (2013): “Literary Routes: Contributions to Natural/Cultural Heritage Tourism. How Landscape Transforms Literature and Tourism”, AlmaTourism, 4 (8). Dispoñible en http://almatourism.unibo.it/article/view/4016/3468
  • SEATON, A. V. (1999): “Book town tourims and rural development in peripheral Europe”, International Journal of Tourims Research, 1 (5), pp. 389 – 399.
  • SIERRA LÓPEZ, A. (2011): Métodos cualitativos de investigación en turismo. Método Delphi. Dispoñible en https://es.scribd.com/doc/46910113/Metodos-Cualitativos-de-Investigacion-en-Turismo-MetodoDelphi
  • SMITH, Y. (2012): Literary tourism as a developing genre: South Africa's potential. Pretoria: University of Pretoria. Dispoñible en http://repository.up.ac.za/handle/2263/29043?show=full
  • SOLDEVILA I BALART, L.; DE SAN EUGENIO VELA, J. (2012): “Geografía literària dels Països Catalans. El cas de la comarca d'Osona”, AUSA, XXV, 170, pp. 979 – 1001.
  • SQUIRE, S. (1993): “Valuing countryside: reflections on Beatrix Potter tourism”, Area, 25, pp. 5 – 10.
  • SQUIRE, S. (1996): Literary Tourism and Sustainable Tourism: Promoting ‘Anne of GreenGables’ in Prince Edward Island, Journal of Sustainable Tourism 4 (3), pp.119-134.
  • UCCELLA R., F. (2013): Manual de patrimonio literario. Espacios, casas-museo y rutas. Gijón: Ediciones Trea.
  • VALCÁRCEL, M. (1995): A cidade da Xeración Nós. Ourense: Caixa Galicia.
  • VALCÁRCEL, M. (2001): Ourense, craro río, verde val. A cidade na voz dos seus poetas. Ourense: Concello de urense/Concellaría de Cultura.
  • VALCÁRCEL,M.(2004):“Ourense, universo literario”, conferencia inaugural de XXI Galeusca: Ourense – Allariz. http://www.aelg.org/resources/galeuscas/Ourense_Allariz_04/Textos/Marcos_Valcarcel.pdf
  • WATSON, N. J. (2006): The literary tourist. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
  • WESTERS,M.(2008):El turismo literario: ¿peregrinación moderna? La imagen y el papel de Barcelona en La sombra del viento de Carlos Ruiz Zafón. http://dare.uva.nl/cgi/arno/show.cgi?fid=107206 Prensa e outras fontes
  • CASTRO CALDELAS (2014): http://www.castrocaldelas.es/ [02/10/2014]
  • CONCELLO DE OURENSE (2014): http://www.ourense.es/portalOurense/home.jsp [02/10/2014]
  • CONCELLO DO BARCO (2014): http://www.concellodobarco.org/ [11/10/2014]
  • CRITICALIA (2014): http://armandorequeixo.blogaliza.org/ [08/11/2014] EDITORIAL GALAXIA (2014): http://www.editorialgalaxia.es/ [08/11/2014]
  • EL BLOG DE KARKALLON (2014): http://karkallon.blogspot.com.es/ [15/11/2014]
  • FUNDAÇÃO EÇA DE QUEIRÓZ (2015): http://www.feq.pt/ [29/04/2015]
  • FUNDACION CURROS ENRÍQUEZ (2014): http://www.currosenriquez.es/ [13/12/2014]
  • FUNDACIÓN OTERO PEDRAYO (2014): http://fundacionoteropedrayo.org/ [13/12/2014]
  • MINTEL (2015): http://reports.mintel.com/ [14/02/2015]
  • OURENSE CULTURA (2015): http://ourensecultura.com/ [14/02/2015]
  • RUTEA GUÍAS (2015): http://www.rutea.es/ [21/02/2015]
  • TERRITORIO Y MARKETING (2015): http://www.territorioymarketing.com/ [21/02/2015]
  • TURISMO NEBRIJA (2015): http://blogs.nebrija.es/ [07/02/2015]
  • TURISMO OURENSE (2015): http://www.turismourense.com/ [07/02/2015]
  • USC (2015): http://www.usc.es/ [07/03/2015]