A cuestión é non matar as palabras... (sobre As traizóns de Aquilino Iglesia Alvariño como traduttore)

  1. Xosé Manuel Dasilva 1
  1. 1 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

Journal:
Viceversa: revista galega de traducción

ISSN: 1135-8920 1989-2853

Year of publication: 2001

Issue: 7-8

Pages: 71-108

Type: Article

More publications in: Viceversa: revista galega de traducción

Abstract

This work aims to analyse the most relevant features of Iglesia Alvariño's peculiar proposal for a Galician literary language as substantiated in his Galician rendition of classical texts . As a start, we take into account an article penned by him und published in La Noche as a reply to certain remarks made by Manuel Rabanal in a previous article in this same newspa-per. Being charged with betraying the original texts as a translator, in his reply Iglesia Alvariño contends that the point is not to kill the words. After this initial reference the present essay goes on to examine the influence of Iglesia Alvariño's translations ofthe Horatian Carmina and of Plauto' s A Comedia da Oliña. In fact we are dealing with a literary reception of contro-versia! nature, mainly because of the weird poetic expression pervading Iglesia Alvariño's translations, which he even purports to serve as a model for the evolution ofthe Galician poetry in the postwar period.

Bibliographic References

  • ALONSO MONTERO, Xesús. 1962. "Aquilino Iglesia Alvariño, traductor al gallego de textos latinos y griegos". Estudios Clásicos, nº VI, 36, pp. 582-583.
  • ALONSO MONTERO, Xesús. 1968. "Textos griegos y latinos traducidos al gallego. Bibliografia". Actas del III Congreso Español de Estudios Clásicos, vol. II, Madrid: Publicaciones de la Sociedad Española de Estudios Clásicos pp. 9-17.
  • ALONSO MONTERO, Xesús. 1986. "Homero e Horacio da man de Aquilino". Faro de Vigo, 15 febreiro.
  • ALONSO MONTERO, Xesús. 1992. "Horacio en galego: catro epodos descoñecidos de 191 O". Grial, nº 116, pp. 530-539.
  • ALONSO MONTERO, Xesús. 2001. "A traducción galega, por Aquilino Iglesia Alvariño, das Odas de Horacio ( 1951 ). Problemas no contexto e no texto". Adolfo Luis Soto Vázquez (ed.) Jnsights into Translation, vol. III, A Coruña: Universidade da Coruña pp. 21-29.
  • CARBALLO CALERO, Ricardo. 1952. " Celtas e Romans Cantan en Galego". Galicia, Día de Galicia pp. 25-27.
  • CARBALLO CALERO, Ricardo. 1961. "Epita fio para Aquílíno". Libros e autores galegas. Século XX. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 1982 pp. 257-260.
  • CARBALLO CALERO, Ricardo. 1975. Historia da literatura galega contemporánea. Vigo: Editorial Galaxia.
  • COUCEIRO FREIJOMIL, Antonio. 1952. " Iglesia Albariño, Aquilino" . Diccionario Bio-Bibliográfico de Escritores, vol. II. Santiago de Compostela: Editorial de los Bibliófilos Gallegos. pp. 231-232.
  • CUNQUEIRO, Álvaro. 1973. "A recuperación literaria do galego" . Obra completa. IV, Ensaios. Vigo: Editorial Galaxia, 1991 pp. 31-37.
  • DASILVA, Xosé Manuel. 1999. "Cinco lustros de traducción literaria en Galicia". Ínsula nº 629 pp. 9-11.
  • DASILVA, Xosé Manuel. 2000. "Panorama da traducción literaria". VV.AA., Proxecto Galicia, t. XXXIV A Coruña: Hércules Edicións, pp. 338-353, 565-566.
  • DASILVA, Xosé Manuel. 2002. "Plauto posto en galego". En Grial nº 155.
  • DASILVA, Xosé Manuel. 2003. Babel entre nós. Escolma de textos sobre a traducción en Galicia. Vigo: Universidade de Vigo. No prelo.
  • DÍAZ CASTRO, Xosé María 1987. "Iglesia Alvariño na miña lembranza". Dorna nº 11, pp. 115-117.
  • DÍAZ Y DÍAZ, Manuel C. 1986. "Unhas traduccións inéditas de Aquilino Iglesia Alvariño" . Grial nº 92, pp. 193-203.
  • FERNÁNDEZ DEL RIEGO, Francisco. 1981. "A Aulularia de Plauto en galego". Faro de Vigo, 13 febreiro.
  • FERNÁNDEZ DEL RIEGO, Francisco 1986. "A versión horaciana de Iglesia Alvariño". La Voz de Galicia, 20 febreiro.
  • FILGUEIRA VALVERDE, Xosé. 1979. "A traducción dos clásicos no Rexurdimento galego". Terceiro Adral. Sada-A Coruña: Ediciós do Castro, 1984, pp. 76-88.
  • FILGUEIRA VALVERDE, Xosé. 1991. "Ramón Piñeiro, traductor" . Homenaxe a Ramón Piñeiro. A Coruña: Fundación Caixa Galicia, pp. 321-326.
  • FRAGUAS FRAGUAS, Antonio. 1970. "Aquilino Iglesia A lvariño". Boletín de la Real Academia Gallega nº XXX, 352. pp. 454-460.
  • GÓMEZ LEDO, Avelino. 1930a. "Virxilio en galego". Nós nº 84, 15 nada!, pp. 232-234.
  • GÓMEZ LEDO, Avelino. 1930b. "Verbas limiares" . As églogas do Virxilio. Santiago de Compostela: Editorial Nós, pp. VII-X .
  • GÓMEZ LEDO, Avelino. 1964. "Unha ialma chea de saudades". Os catro libros das Xeórxigas. Santiago de Compostela: Consejo Superior de Investigaciones Científicas -Instituto Padre Sanniento de Estudios Gallegos, pp. IX-XLIV
  • GÓMEZ LEDO, Avelino. 1973. "Adro". Escolma de poetas líricos gregos e latinos voltos en linguaxe galega. Santiago de Compostela: Consejo Superior de Investigaciones Científicas-Instituto Padre Sarmiento de Estudios Gallegos, pp. 11-17.
  • HORACIO. 1951. Carmina. Santiago de Compostela: Consejo Superior de Investigaciones Científicas-Instituto Padre Sarmiento de Estudios Gallegos. Trad.: Aquilino Iglesia Alvariño.
  • IGLESIA ALVARIÑO, Aquilino. 1948. "Traduttore, traditore". La Noche, 14 agosto.
  • IGLESIA ALVARIÑO, Aquilino. 1949. A lingua dos poetas do norte de Lugo. A Coruña: Real Academia Gallega, 1964.
  • JAIMES RÁPIDE, Julio B. 1958. "Horacio inmortal A propósito de una traducción de las Odas del gran clásico latino, al gallego". Lar, 296-297-298, 25 xullo, pp. 59-60, 78.
  • LANDEIRA YRAGO, Xosé. 1959. "Carta-discurso a Ramón Piñeiro". Ínsula nº 152-153, p. 21.
  • LAPA, Manuel Rodrigues. 1952. "A obra mais urgente da galeguidade: o Diccionario da Lingua". Galicia, Día de Galicia. pp. 17-19.
  • LAPA, Manuel Rodrigues. 1973. "A recuperaçao literária do galego". En Estudos Galego-Portugueses. Lisboa: Livraria Sá da Costa Editora, 1979, pp. 53-65.
  • LORENZANA, Salvador. 1963. "Iglesia Alvariño: poeta e humanista". En Grial nº 1, pp. 28-42.
  • OTERO PEDRAYO, Ramón. 1947. "Horacio no agromar". Obras selectas. Parladoiro. Vigo: Editorial Galaxia, 1973, pp. 256-257.
  • OTERO PEDRAYO, Ramón. 1951. "O Horacio galego de Aquilino Iglesia Alvariño". Obras Selectas l. Parladoiro. Vigo: Editorial Galaxia, 1973, pp. 261-263.
  • OTERO PEDRAYO, Ramón. 1974. "Aquilino Iglesia Alvariño". Galicia Almanaque. 1950-1975. Vigo: Editorial Galaxia, pp. 83-84.
  • PIÑEIRO, Ramón 1973. "Carta a don Manuel Rodrigues Lapa". Grial nº 42, pp. 389-402.
  • PIÑEIRO, Ramón e FERNÁNDEZ DE LA VEGA, Celestino 1952. "Acraracions dos tradu-tores". Julius Pokorny, Cancioeiro da Poesía Céltiga. Santiago de Compostela: Bibliófilos Gallegos, pp. XIII-XVI.
  • PLAUTO 1962. A comedia da aliña. Vigo: Galaxia. Trad.: Aquilino Iglesia Alvariño.
  • PLAUTO 2001. Aulularia. Santiago de Compostela: Consellería da Presidencia-Xunta de Galicia. Trads.: Mercedes Boado Vázquez e María Xesús Frei Collazo; Aquilino Iglesia Alvariño.
  • POCIÑA, Andrés. 1997. "Traduccións das linguas clásicas ó galega". En Viceversa nº 3, pp. 33-43.
  • QUINTELA FERREIRO,"L. J. 1952. "Una traducción de Horacio". Grial, 4 , pp. 80-82.
  • RABANAL ÁLVAREZ, Manuel. 1948a. "Arquexaba coma un boi". La Noche, 12 febreiro.
  • RABANAL ÁLVAREZ, Manuel 1948b. "La lengua poética de Iglesia Alvariño (I)". La Noche, 2 abril.
  • RABANAL ÁLVAREZ, Manuel - 1948c. "La lengua poética de Iglesia Alvariño (Il)". La Noche, 3 abril.
  • RODRÍGUEZ, Luciano. 1994. A Poesia de Aquilino Iglesia Alvariño. Lugo: Servicio de Publicaciones Diputación Provincial de Lugo.
  • RODRÍGUEZ DOMÍNGUEZ, José Pablo. 1996. "El teatro griego y latino en Galicia a partir de la posguerra". Ángel-Luis Pujante e Keith Gregor (eds.) Teatro clásico en traducción: texto, representación, recepción. Murcia: Universidad de Murcia, pp. 123-129
  • SILVA, F. A. Ricardo. 1957. "Q. Horatii Flacci, Carmina. Traducción, prólogo, notas por Aquilino Iglesia Alvariño". Evphrosyne nº I, pp. 327-330.
  • VILLAR PONTE, Antón. 1930. " Exernplos. As Eglogas de Virxilio en galego". El Pueblo Gallego, 14 de decembro.