Os suxeitos explícitos no galego medieval

  1. Rodríguez Guerra, Alexandre 1
  1. 1 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

Revista:
Revista galega de filoloxía

ISSN: 2444-9121

Ano de publicación: 2022

Volume: 23

Páxinas: 144-163

Tipo: Artigo

DOI: 10.17979/RGF.2022.23.0.9378 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Revista galega de filoloxía

Resumo

A partir da análise dun corpus propio de oracións de textos galegos medievais dos séculos XIII a XV (da lírica, profana e relixiosa, e da prosa literaria, histórica, relixiosa e notarial), e cunha metodoloxía de base funcionalista, levamos a cabo un estudo da función sintáctica de suxeito (SU). En concreto, investíganse a fondo os exemplos con suxeito léxico e analízase a súa explicitación a partir, sobre todo, dos tipos de unidade, persoas gramaticais e tempos verbais, tipoloxías verbais e esquemas sintácticos oracionais. A interpretación dos resultados enriquécese tamén dende a vertente contras- tiva coa comparación coas fases antigas doutras linguas románicas.  

Referencias bibliográficas

  • ADESSE = Base de datos de verbos, alternancias de diátesis y esquemas sintácticosemánticos del español. Universidade de Vigo. Dispoñíbel en http://adesse.uvigo.es/ (Consultado en 28.04.2022).
  • Álvarez, Rosario, & Xove, Xosé (2002). Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia.
  • Cidrás Escáneo, Francisco A. (1986-1987). “A indeterminación do axente na lingua das Cantigas de Santa María (I)”, Verba, 13 (1986), 181-235; (II), 14 (1987), 217-270.
  • Cidrás Escáneo, Francisco (2012). “On the concept of syntactic function in a functional grammar”, Functions of Language, 19/2, 147-173.
  • Company Company, Concepción (2006). “Tiempos de formación romance II. Los futuros y condicionales”. En Company Company, Concepción (dir.), Sintaxis histórica de la lengua española. Primera parte: La frase verbal. 2 vols, 347-418. México D. F.: Fondo de Cultura Económica.
  • Dardano, Maurizio (2012). “Il campo della ricerca”. En Dardano, Maurizio (ed.), Sintassi dell’italiano antico. La prosa del Duecento e del Trecento, 1-35. Roma: Carocci editore.
  • Domínguez Portela, Soraya (2017). “Aproximación ó funcionamento do suxeito na construción dos verbos de movemento: comportamento prototípico e singularidades construtivas”. En Negro Romero, Marta, Álvarez, Rosario & Moscoso Mato, Eduardo (eds.), Gallæcia: Estudos de lingüística portuguesa e galega, 1021-1036. Santiago: Universidade. DOI: http://dx.doi.org/10.15304/cc.2017.1080.59
  • Du Bois, John W. (2003). “Discourse and Grammar”. En Tomasello, Michael (ed.), The New Psychology of Language. Cognitive and Functional Approaches to Language Structure. Vol. 2, 47-87. New Jersey / Londres: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Elvira, Javier (2012). “Construcciones y significado: aspectos diacrónicos de la transitividad en español”. En Maldonado, Ricardo (ed.), Corrientes de estudio en semántica y pragmática históricas, 1-28. Madrid: Instituto Menéndez Pidal.
  • Ernout, Alfred & Thomas, François (2002) [19532]. Syntaxe latine. Paris: Klincksieck.
  • Fernández Salgado, Xosé Antonio (2009). “Sobre o réxime do verbo informar en galego”, Estudos de Lingüística Galega, 1, 209-223.
  • Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2006). Gramática da lingua galega. Vol. II. Morfosintaxe. Vigo: A Nosa Terra.
  • García Gondar, Francisco (1978). O infinitivo conxugado en galego. Santiago: Universidade.
  • García-Miguel, José M.ª (1995). Las relaciones gramaticales entre predicado y participantes. Santiago: Universidade.
  • García-Miguel, José M.ª, & Cabeza, Carmen (2000). “Sintaxe”. En Ramallo, Fernando, Rei-Doval, Gabriel, & Rodríguez Yáñez, Xoán Paulo (eds.), Manual de Ciencias da Linguaxe, 543-583. Vigo: Xerais.
  • GGHF = Marchello-Nizia, Christiane, Combettes, Bernard, Prévost, Sophie, & Scheer, Tobias (eds.) (2020). Grande Grammaire Historique du Français. 2 vols. Berlin / Boston: Walter de Gruyter. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110348194
  • Lauta, Gianluca (2012). “Tipi di frase”. En Dardano, Maurizio (ed.), Sintassi dell’italiano antico. La prosa del Duecento e del Trecento, 69-98. Roma: Carocci editore.
  • López Leizán, Clemente (1998). “Apuntamento sobre a función de suxeito nas sete cantigas de amigo de Martín Codax”. En Couceiro, Xosé Luís & Fontoira, Lidia (eds.), Martín Codax, Mendiño, Johán de Cangas, 121-132. Santiago: Universidade.
  • López Leizán, Clemente (1999). “A impersonalidade do verbo chover en galego medieval. Unha aproximación”, Cadernos de Lingua, 19, 111-122.
  • Mattos e Silva, Rosa Virgínia (2008). O português arcaico. Uma aproximação. Vol. II. Sintaxe e fonologia. Lisboa: IN-CM.
  • Meilán García, Antonio J. (1991). La oración simple en la prosa castellana del siglo XV. Oviedo: Universidad.
  • Pinkster, Harm (1995) [1990]. Sintaxis y semántica del latín. Madrid: Ediciones Clásicas.
  • Pinkster, Harm (2015). The Oxford Latin Syntax. I. The Simple Clause. Oxford: Oxford University Press. DOI: 10.1093/acprof:oso/9780199283613.001.0001
  • Pinkster, Harm (2021). The Oxford Latin Syntax. II. The Complex Sentence and Discourse. Oxford: Oxford University Press. DOI: 10.1093/oso/9780199230563.001.0001
  • Prévost, Sophie (2018). “Increase of pronominal subjects in Latin evidence for a starting-point in Late Latin”. En Carlier, Anne, & Guillot-Barbance, Céline (eds), Latin tardif, français ancien: Continuités et ruptures, 171-200. Berlin: de Gruyter. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110551716-009
  • Rivas, Elena & Rodríguez Espiñeira, M.ª José (1997). La cláusula en castellano medieval: constituyentes funcionales. Santiago: Universidade.
  • Rodríguez Guerra, Alexandre (2000). “A xerarquía da animación do latín ó galego e ó portugués”. En Carrasco, José María, Fernández, María Jesús, & Trindade, Maria Luísa (eds.), Actas del Congreso Internacional de Historia y Cultura en la Frontera. Cáceres, 10, 11 y 12 de noviembre de 1999. Vol. II, 845-863. Cáceres: Universidad.
  • Rodríguez Guerra, Alexandre (2004). “Verbo da orde relativa dos constituíntes oracionais non-clíticos do latín ó galego medieval”, Verba, 31, 151-186.
  • Rodríguez Guerra, Alexandre (2018). “A lingua de Martin Codax: os esquemas sintácticos”. En Rodríguez Guerra, Alexandre, & Arias Freixedo, Xosé Bieito (eds.), O Pergamiño Vindel e Martin Codax. O esplendor da poesía galega medieval, 185-219. Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Publishing Company. DOI: https://doi.org/10.1075/z.218.11rod
  • Rodríguez Guerra, Alexandre (2022). “Quix e querrei e quero e direivos ũa ren: a sintaxe oracional no Pergamiño Sharrer”. En Pichel, Ricardo (ed.), “Tenh’eu que mi fez el i mui gran ben”. Estudos sobre cultura escrita medieval dedicados a Harvey L. Sharrer, 479-510. Madrid: Sílex.
  • Rodríguez Guerra, Alexandre (2023). “Prototipicidade, marcaxe prepositiva e suxeito no galego medieval”, Revista Galega de Filoloxía. No prelo.
  • Salvi, Giampaolo (2016). “Sintassi dell’italiano antico”. En Lubello, Sergio (ed.), Manuale di linguistica italiana. Manuali di Linguistica Romanza. Vol. 13, 62-89. Berlin / Boston: Walter de Gruyter. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110360851-005
  • Soto Andión, Xosé (2012). “As propiedades do suxeito na construción intransitiva”. En Arias Freixedo, Bieito, Gómez Clemente, Xosé María, & Pérez Durán, Gabriel (eds.), Sementar para os que veñan: Homenaxe a Camiño Noia, 439-458. Vigo: Universidade.
  • Spevak, Olga (2010). Constituent Order in Classical Latin Prose. Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Publishing Company. DOI: https://doi.org/10.1075/slcs.117
  • TMILG = Varela Barreiro, Xavier (dir.) (2004-). Tesouro Medieval Informatizado da Lingua Galega. Santiago: ILG. http://ilg.usc.es/tmilg/ (Consultado en 28.04.2022).