Emilia Pardo Bazán, primeira teórica e crítica do Rexurdimento

  1. Angueira, Anxo 1
  1. 1 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

Journal:
Madrygal: Revista de estudios gallegos

ISSN: 1138-9664

Year of publication: 2022

Issue: 25

Pages: 13-33

Type: Article

DOI: 10.5209/MADR.90522 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openOpen access editor

More publications in: Madrygal: Revista de estudios gallegos

Abstract

Especially during the 1880-1890 decade, Emilia Pardo Bazán carried out an intense theoretical and critical activity, both in Spanish literature and in the emerging literature in Galician language. She was the first author to theoretically address the idea of renaissance applied to the Galician reality of those years and also the first one to make a critical analysis of the most relevant authors of that period: Rosalía de Castro, Manuel Curros Enríquez, Eduardo Pondal and Valentín Lamas Carvajal. She was largely responsible for the introduction of Michelet’s paradigm, with which she made comparisons between the Galician “renaissance” called “Rexurdimento” and the Catalan “renaixença”. She studied the great works and authors of this period and the impact of his critiques was very considerable, both for the purpose of setting interpretive directions in later literary histories, and for creating important controversy and even provoking critical responses in literary format such as O divino sainete. This type of intervention by our author needs to be placed in the context of disputes where the literary is mixed with the ideological and ultimately in the open struggle for the incipient symbolic capital.

Bibliographic References

  • Amado Pardo, Diego (2010): “Un discurso clave no proceso de canonización da obra de Rosalía de Castro: La poesía regional gallega (1885) de Emilia Pardo Bazán”, Madrygal. Revista de estudios gallegos 13, pp. 89-95.
  • Angueira, Anxo (2004): “Carvalho Calero e O divino sainete”, en X. Alonso Montero, H. Monteagudo e B. Tajes (ed.), Actas do I Congreso Internacional Curros Enríquez e o seu tempo. Consello da Cultura Galega, vol. 2, pp. 275-289.
  • Angueira, Anxo (2018): “A xénese do campo literario galego e tres tomas de posición”, en T. López, L. Malingret e E. J. Torres Feijó (ed.), Estudos literarios e campo cultural galego. En honra do profesor Antón Figueroa, pp. 47-64.
  • Angueira, Anxo (2019): Rexurdimento: a palabra e a idea. Vigo: Xerais. Barreiro Fernández, Xosé Ramón (2012): Murguía. Vigo: Galaxia. Blanco García, Francisco (1894). La literatura española en el siglo XIX. Vol. III. Madrid: Sáenz de Jubera
  • Hermanos. Burdiel, Isabel (2021): “De mi tierra (de Emilia Pardo Bazán) y sus fantasmas”, en R. Villares, X. M.
  • Núñez Seixas e R. Máiz Suárez (ed.), As Irmandades da Fala no seu tempo. Perspectivas cruzadas. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, pp. 229-248.
  • Burckhardt, Jacob (2009) [1860]: A cultura do Renascimento na Itália. Um ensaio. São Paulo: Companhia das Letras.
  • Carballo Calero (1975): Historia da literatura galega contemporánea. Vigo: Galaxia.
  • Carré Aldao, Uxío (1903). La literatura gallega en el siglo XIX. A Coruña: Librería Regional de Carré.
  • Castro, Rosalía de (1880): “En el abanico de Emilia Pardo Bazán”, Revista de Galicia 10, p. 109.
  • Couceiro Freijomil, Antonio (1935): El idioma gallego. Barcelona: Alberto Martín.
  • Curros Enríquez, Manuel (1888): O divino sainete. A Coruña: Martínez Salazar.
  • Frutos Martínez, María Consuelo de (2010): “O divino sainete, de Curros Enríquez, e Mi romería, de Pardo Bazán”, Boletín Galego de Literatura 43, pp. 143-172.
  • González Herrán, José Manuel (2004): “Presencia de Curros y Doña Emilia (cincuenta años después)”, en X. Alonso Montero, H. Monteagudo e B. Tajes (ed.), Actas do I Congreso Internacional Curros Enríquez e o seu tempo. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, vol. 2, pp. 123-153.
  • González Millán, Xoán (2004): “E. Pardo Bazán y su imagen del “rexurdimento” cultural gallego en la Revista de Galicia”, La Tribuna 2, pp. 35-64.
  • Michelet, Jules (1978) [1855]: Ouvres complètes VII. Histoire de France au seizième siècle. Paris: Flammarion.
  • Murguía, Manuel (1885): Los precursores. A Coruña: La Torre y Martínez.
  • Murguía, Manuel (1896): “Cuentas ajustadas, medio cobradas” (20-X-1896 27-XII-1896), en T. Calvo (ed.) (2000), Murguía e La Voz de Galicia, A Coruña: La Voz de Galicia-Biblioteca Gallega.
  • Pardo Bazán, Emilia (1878): “Un libro reciente”, El Heraldo Gallego 273, pp. 282-286.
  • Pardo Bazán, Emilia (1880a): “Programa”, Revista de Galicia 1, pp. 2-3.
  • Pardo Bazán, Emilia (1880b): “Corona fúnebre á la memoria del malogrado poeta gallego Teodosio Vesteiro Torres: Ferrol, 1879”. Revista de Galicia 9, pp. 87-88.
  • Pardo Bazán, Emilia (1880c): “Saudades gallegas”, Revista de Galicia 11, pp. 136-137.
  • Pardo Bazán, Emilia (1880d): “Aires da miña terra”, Revista de Galicia 13, pp. 181-183.
  • Pardo Bazán, Emilia (1880b): “Respuesta á un gallego viejo”, Revista de Galicia 13, pp. 177-178.
  • Pardo Bazán, Emilia (1885): El cisne de Vilamorta. Madrid: Fernando Fé.
  • Pardo Bazán, Emilia (1888): De mi tierra. A Coruña: Casa de Misericordia.
  • Pardo Bazán, Emilia (1890): “Poesía labriega”, Los lunes de El Imparcial 29/12/1890.
  • Pardo Bazán, Emilia (1891): “La poesía regionalista gallega”, Nuevo Teatro Crítico 5, pp. 74-79.
  • Sotelo Vázquez, Marisa (2000): “Emilia Pardo Bazán y la lengua catalana”, Cuadernos Hispanoamericanos 595, pp. 51-66.
  • Sotelo Vázquez, Marisa (2003): “Un inédito de Emilia Pardo Bazán con finalidad solidaria. Breves notas de sociología literaria”, La Tribuna 1, pp. 149-162.
  • Sotelo Vázquez, Marisa (2021): “Emilia Pardo Bazán y Cataluña: las artes de diálogo”, Ínsula 893, pp. 14-18.
  • Vicenti, Alfredo (1875): “Necrología”, El Diario de Santiago 764 (08/01/1875).
  • Vicenti, Alfredo (1879): “Historias literarias. Aurelio Aguirre”, La ilustración gallega y asturiana 27 (30/09/1879).