Perfils de neoparlants de gallec

  1. Ramallo, Fernando
  2. O’Rourke, Bernadette
Revista:
Digithum: A relational perspective on culture and society

ISSN: 1575-2275

Ano de publicación: 2014

Número: 16

Páxinas: 18-24

Tipo: Artigo

DOI: 10.7238/D.V0I16.2300 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Digithum: A relational perspective on culture and society

Resumo

Encara que el fenomen és molt anterior, almenys des del començament del procés de recuperació lingüística de mitjan segle xx, un tret definitori de la realitat sociolingüística gallega actual és la presència de neoparlants de gallec. Amb la introducció d'aquest idioma en nous àmbits d'ús, particularment en el sistema educatiu, una part de la població que havia tingut la seva primera socialització en espanyol desplaça aquesta llengua a un lloc secundari i es fa parlant conscient i compromès de gallec. En aquest treball, presentem una aproximació als perfils generals de neoparlants de gallec, a partir del criteri intensitat d'ús de l'idioma après. Així, diferenciem entre neoparlants essencials, neoparlants funcionals, neoparlants ocasionals i neoparlants potencials. Encara que per a la sociolingüística acadèmica i per a l'imaginari social de la població gallega la persona neoparlant es limita al tipus que denominem «essencial», des d'una visió menys restrictiva tant els neoparlants funcionals com, en menor mesura, els neoparlants ocasionals responen al perfil de persones amb L1 espanyol que incorporen el gallec a les seves pràctiques. Els neoparlants potencials constitueixen un grup d'índole diferent pel fet que compleixen algunes de les condicions necessàries per al canvi, malgrat que aquest canvi no ha tingut lloc.

Referencias bibliográficas

  • BLOMMAERT, J. (2010). Sociolinguistics of globalization. Cam-bridge: Cambridge University Press.
  • CONSELLO DA CULTURA GALEGA (2011). O idioma galego na sociedade. A evolución sociolingüística 1992-2008. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega.
  • DE NIEVES, A. (2011). «A(s) política(s) lingüística(s) galega(s) sob a lente da teoría crítica do reconhecimento». Agalia, 104, 29-53.
  • DOMS, M.; MOSCOVICI, S. (1991). «Innovación e influencia de las minorías». En: S. Moscovici (ed.). Psicología social, vol. I. Barcelona: Paidós. Págs. 71-116..
  • FERNÁNDEZ PAZ, A.; LORENZO SUÁREZ, A.; RAMALLO, F. (2008). A planificación lingüística nos centros educativos, 2ª ed.. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.
  • GUGENBERGER, E. (2013). «O cambio de paradigma nos estudos sobre o contacto lingüístico: pode ser útil o concepto de hibridade para a lingüística e a política de lingua en España». En: E. Gugenberger: H. Monteagudo; G. Rei-Doval (eds.). Contacto de linguas, hibridade, cambio: contextos, procesos e consecuencias. Págs. 19-47.
  • HERRERO VALEIRO, M. (2011). Guerra de grafias. Conflicto de elites. A Coruña: Através Editora.
  • INSTITUTO GALEGO DE ESTATÍSTICA (2008). Enquisa de Condicións de Vida das Familias. Módulo de coñecemento e uso do galego 2003. Santiago de Compostela: Instituto Galego de Estatística.
  • JAFFE, A. (2010). «Critical perspectives on language-in-education policy: The Corsican example». En: T. McCarty (ed.). Ethnogra-phy and Language Policy, Londres: Routledge. Págs. 205–229.
  • LORENZO SUÁREZ, A. (2005). «Planificación lingüística de baixa intensidade». Cadernos de Lingua, 27, págs. 37-59.
  • MARTIN-JONES, M.; BLACKLEDGE, A.; CREESE, A. (eds.) (2012). The Routledge handbook of multilingualism. Nueva York: Routledge.
  • O’ROURKE, B.; PUJOLAR, J.; RAMALLO, F. (2015). «New speakers of minority languages: the challenging opportunity». International Journal of the Sociology of Language.
  • O’ROURKE, B.; RAMALLO, F. (2011). «The native-non-native dichotomy in minority language contexts: Comparison between Irish and Galician». Language Problems and Language Planning, 35(2), págs. 139-159.
  • O’ROURKE, B.; RAMALLO, F. (2013a). «Competing ideologies of linguistic authority amongst new speakers in contemporary Galicia». Language in Society, 42(3), págs. 287-305.
  • O’ROURKE, B.; RAMALLO, F. (2013b). «“A miña variedade é defectuosa”: a lexitimación social das neofalas». Estudos de Lingüística Galega, 5, págs. 89-103.
  • O’ROURKE, B.; RAMALLO, F. (2015). «Neofalantes as an active minority: Understanding language practices and motivations for change amongst new speakers of Galician». International Journal of the Sociology of Language.
  • RAMALLO, F. (2010). «Cara a unha tipoloxía dos falantes de galego». En: B. Silva Valdivia; X. Rodríguez Rodríguez; I. Vaquero Quintela (eds.). Educación e linguas en Galicia. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela. Págs. 15-37.
  • RAMALLO, F. (2012). «El gallego en la familia: entre la producción y la reproducción». Caplletra, 53. Págs. 167-191.
  • RAMALLO, F. (2013a). «Neofalantismo». En: En: E. Gugenberger: H. Monteagudo; G. Rei-Doval (eds.). Contacto de linguas, hibridade, cambio: contextos, procesos e consecuencias. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 245-258.
  • RAMALLO, F. (2013b). «Lenguas de España: territorios, educación, políticas e ideologías». En F. Moreno Fernández; F. Ramallo (2013). Las lenguas de España a debate. Valencia: Uno y Cero Ediciones, 12-45.
  • ROMAINE, S. (2006). «Planning for the survival of linguistic diversity». Language Policy, 5(2), págs. 93-116.
  • SÁNCHEZ VIDAL, P. (2010). O debate normativo da lingua galega (1980-2000). A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza.
  • SILVA VALDIVIA, B.; RODRÍGUEZ RODRÍGUEZ, X; VAQUERO QUINTELA, I. (eds.) (2010). Educación e linguas en Galicia. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela.
  • SILVA VALDIVIA, B.; RODRÍGUEZ RODRÍGUEZ, X; VAQUERO QUINTELA, I. (eds.) (2011). A planificación para a normalización lingüística nos centros de ensino non universitarios. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela.