Grao de desenvolvemento do turismo rural en Galiciaa oferta complementaria como clave do éxito

  1. Cabaleiro Besada, Andrea 1
  2. Araújo Vila, Noelia 2
  3. Fraiz Brea, José Antonio 2
  1. 1 Viajes Airbus
  2. 2 Universidade de Vigo – Facultade de Ciencias Empresariais e Turismo de Ourense
Revista:
Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

ISSN: 1132-2799

Ano de publicación: 2019

Volume: 28

Número: 1

Páxinas: 13-30

Tipo: Artigo

DOI: 10.15304/RGE.28.1.6188 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openDialnet editor

Outras publicacións en: Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

Resumo

O turismo rural é un modelo turístico, afastado da masificación, que se desenvolve no ámbito rural. O obxectivo desta investigación céntrase en determinar cal é o grao de desenvolvemento do turismo rural en Galicia, así como matizar cal é a oferta complementaria a este tipo de turismo máis solicitada, buscando sinerxías con outras empresas dos medios rurais. Para iso establécese un marco teórico sobre o que traballar e, posteriormente, a realización de entrevistas en profundidade a expertos do sector e a propietarios ou xestores de casas rurais nesta Comunidade Autónoma. Entre as principais conclusións podemos sinalar que practicamente calquera tipo de actividade complementaria é compatible con este tipo de turismo coa condición de que conste de axudas e accións adecuadas

Información de financiamento

Financiadores

Referencias bibliográficas

  • Abad, P. (2003). El turismo rural en Galicia. Revista Galega de Economía, 12(2), 1-25. Recuperado de: http://www.usc.es/econo/RGE/Vol%2012_2/Castelan/art1c.pdf
  • Báez, J. (2007). Investigación cualitativa. Madrid: ESIC. Barbieri, C., e Mshenga, P. (2008). The role of firm and owner characteristics on the performance of agritourism firms. Sociologia Ruralis, 48(2), 166-183. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9523.2008.00450.x
  • Bote, G. (1987). Importancia de la demanda turística en el espacio rural y en España. Revista de Estudios Turísticos, 93, 79-92. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2206614
  • Brunet, I., e Alarcón, A. (2008). Turismo rural en Cataluña. Estrategias empresariales. Revista Internacional de Sociología, 66(49), 141-165. DOI: https://doi.org/10.3989/ris.2008.i49.86
  • Campón, A., Baptista, H., e Hérnandez, J. M. (2009). El marketing relacional en el sector turístico. El caso del turismo rural: un enfoque teórico. En F. J. Cossío Silva (Coord.), Administrando en entornos inciertos: XXIII Congreso Anual AEDEM. Sevilla, 3-5 de junio de 2009. Madrid: ESIC. Recuperado de: https://idus.us.es/xmlui/handle/11441/77758
  • Cànoves, G., Herrera, L., e Villarino, M. (2005). Turismo rural en España: paisajes y usuarios, nuevos usos y nuevas visiones. Cuadernos de Turismo, 15, 63-76. Recuperado de: https://revistas.um.es/turismo/article/view/18511
  • Cànoves, G. (2008). Turismos de interior y turismo rural en Cataluña: los territorios soportes o protagonistas. En M. A. Troitiño, J. S. García e M. García (Coords.), Destinos turísticos: viejos problemas, ¿nuevas soluciones?: X Coloquio de Geografía del Turismo, Ocio y Recreación (pp. 373-404). Cuenca: Universidad de Castilla-La Mancha. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2728540
  • Cebrián, F., e García, A. (2009). Dimensiones territoriales del turismo rural en Castilla-La Mancha. Serie Geográfica, 15, 79-91. Recuperado de https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3055895
  • Chicharro, E., e Galve, A. (2009). Alojamientos rurales en España: entre el crecimiento acelerado y el peligro de una sobredimensión. Serie Geográfica, 15, 125-137. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3055905
  • Chirivella, M., Lorenzo, Y., Artiles, M. P., e Redondo, A. (2004). La formación de los técnicos y profesionales del turismo. En V Simposium Internacional sobre Educación Física, Deporte y Turismo Activo. Las Palmas de Gran Ca-naria, 1-3 de julio de 2004 (pp. 1-49). Las Palmas de Gran Canaria. Recuperado de https://docplayer.es/16251464-La-formacion-de-los-tecnicos-y-profesionales-del-turismo-activo-mariano-chirivella-yurena-lorenzo-ma-del-pino-artiles-y-alberto-redondo.html
  • Comisión de las Comunidades Europeas. (1985). Programa de trabajo de la Comisión 1985. Presentación ante el Parlamento Europeo por el presidente Jacques Delors y contestación formulada al término del debate. Estrasburgo, 12 de marzo de 1985. Boletín de las Comunidades Europeas, Supl. 4/85. Luxemburgo, Luxemburgo: Oficina de las Publicaciones de las Comunidades Europeas.
  • Corrales, L. (1993). Apuntes para la definición y concepto de turismo rural. Ávila: Fundación Cultural Santa Teresa. Correia, S. M., e Miranda, F. J. (2006). Calidad, satisfacción y fidelidad en el turismo rural: un análisis hispano-portugués. Papers de Turismo, 40, 49-66. Recuperado de: http://www.papersdeturisme.gva.es/ojs/index.php/Papers/article/view/29/25
  • Crosby, A. (Coord.) (2009). Re-inventando el turismo rural, gestión y desarrollo. Barcelona: Laertes. Recuperado de https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=378264
  • Decreto 191/2004, de 29 de xullo, de establecementos de turismo rural. Diario Oficial de Galicia, Nº 154, de 10 de agosto de 2004, 11442-11453. Santiago de Compostela: Consellería de Cultura, Comunicación Social e Turismo. Recuperado de: https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2004/20040810/Anuncio172C2_es.pdf
  • Dewailly, J. M., e Flament, E. (2000). Le tourisme. Saint Germain du Puy, France: Sedes.
  • Díez, D. (2012). Los turismos de interior: un enfoque desde la dimensión de las modalidades turístico-recreativas. Documents d’Anàlisi Geogràfica, 58(3), 373-396. DOI: https://doi.org/10.5565/rev/dag.16
  • Echamendi, P. (2002). El turismo en los espacios rurales: el caso de Navarra. Propuestas para el futuro. En Jornada Autonómica de Navarra, Libro blanco de la agricultura y el desarrollo rural (pp. 1-20). Pamplona.
  • Echtner, C.M., e Ritchie, J. R. B. (1991). The meaning and measurement of destination image. The Journal of Tourism Studies, 2(2), 2-12. Recuperado de: https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/19921895612
  • Flores, D., e Barroso, M. (2011). La mujer en el turismo rural: un análisis comparativo de género en el Parque Natural Sierra de Aracena y Picos de Aroche (comarca noroccidental andaluza). Ager: Revista de Estudios sobre Despoblación y Desarrollo Rural, 10, 39-69. Recuperado de: https://recyt.fecyt.es/index.php/AGER/article/view/12797
  • Frutos, L. M., Hernández, M. L., e Castelló, A. (2009). Desarrollo y turismo rural, una perspectiva sobre Aragón. Serie Geográfica, 15, 93-115. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3055896
  • Fullana, P., e Ayuso, S. (2002). Turismo sostenible. Barcelona: Rubes. Recuperado de: https://www.researchgate.net/publication/262209477_Turismo_Sostenible
  • García, M., e De la Calle, M. (2006). Turismo en el medio rural, conformación y evolución de un sector productivo en plena transformación: el caso del Valle del Tiétar (Ávila). Cuadernos de Turismo, 17, 75-102. Recuperado de: https://revistas.um.es/turismo/article/view/18281/17641
  • García Henche, B. (2005). Características diferenciales del producto turismo rural. Cuadernos de Turismo, 15, 113-114. Recuperado de: http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=39801507
  • García Henche, B. (2006). Marketing del turismo rural. Madrid: Pirámide.
  • Grande, I., e García, T. (2005). El diseño de la oferta de turismo rural: una aplicación a la Comunidad Foral de Navarra. Esic Market, 122, 99-118. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=1325277
  • Ilbery, B., Bowler, I., Clarck, G., Crockett, A., e Shaw, A. (1998). Farm-based tourism as an alternative farm enterprise: A case study from the Northern Pennines, England. Regional Studies, 32, 355-364. DOI: https://doi.org/10.1080/00343409850117816
  • Lei 14/2008, de 3 de decembro, de turismo de Galicia. Diario Oficial de Galicia, Nº. 246, de 19 de decembro de 2008, 22642-22665. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, Presidencia. Recuperado de: https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2008/20081219/Anuncio4C742_es.html
  • Lois, R. C., Piñeira, M. J., e Santomil, D. (2009). Imaxe e oferta no medio rural de Galicia. Revista Galega de Economía, 18(2), 71-90. Recuperado de: http://www.usc.es/econo/RGE/Vol18_2/galego/art4g.pdf
  • López, F., Marchena, M. J., Antón, S., Vera, J. F. (Coords.), e Vila, J. (Pr.) (1997). Análisis territorial del turismo. Barcelona: Ariel.
  • Martínez, F. (2004). Turismo rural en Galicia. Contribuciones al desarrollo sostenible. Santiago de Compostela: Consellería de Cultura, Comunicación Social e Turismo, Dirección Xeral de Turismo. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=621613
  • Martínez, A. S., e Ramón, F. (2011). Estudio comparativo de empresas de turismo de aventura de la provincia de Valencia. Gran Tour: Revista de Investigaciones Turísticas, 3, 51-68.
  • Martínez, J. F., e Solsona, J. (2000). Alojamiento turístico rural. Gestión y comercialización. Madrid: Síntesis. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=222789
  • Melián, A., e Camacho, C. (2001). El turismo rural. Motivaciones y repercusiones. Agricultura. Revista Agropecuaria y Ganadera, 834, 871-874. Recuperado de: https://www.mapa.gob.es/ministerio/pags/biblioteca/revistas/pdf_Agri/Agri_2001_834_871_874.pdf
  • Mendoza, M. I., Orgambídez, A., e Carrasco, A. (2010). Orientación a la calidad total, satisfacción laboral, comunicación y compromiso en establecimientos de turismo rural de la Sierra de Huelva. Pasos: Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, 8(2), 351-361. DOI: https://doi.org/10.25145/j.pasos.2010.08.025
  • Nel-Lo, M., e Llanes, C. (2005). L’ecoturisme. Barcelona: UOC. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=262524
  • Peñalver, M. (2004). El turismo activo como alternativa y complemento al modelo turístico en la Región de Murcia. Cuadernos de Turismo, 14, 179-215. Recuperado de: https://revistas.um.es/turismo/article/view/18561
  • Pérez de las Heras, M. (2004). Manual del turismo sostenible. Cómo conseguir un turismo social, económico y ambiental responsable. Madrid: Mundi Prensa Libros. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=186314
  • Pérez, J. A., e García, Y. (2005). Turismo rural en Extremadura: el caso del “turismo paisano”. Revista Española de Estudios Agrosociales y Pesqueros, 206, 87-110. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2307599
  • Pérez, M., e López, E. (2006). La contribución del turismo a la diversificación de actividades en un espacio rural periférico. Análisis del impacto de la iniciativa Leader en Galicia. Revista de Estudios Agrosociales y Pesqueros, 206, 111-136. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2307614
  • Plaza, J. I. (2009). Recursos territoriales para el turismo rural en las comarcas orientales de la Montaña Cantábrica. Serie Geográfica, 15, 51-65. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3055886
  • Polo, A. I., e Frías, D. (2010). Collective strategies for rural tourism: The experience of networks in Spain. Journal of Tourism Comsumption and Practice, 2(1), 25-45. Recuperado de: https://pearl.plymouth.ac.uk/handle/10026.1 /11535
  • Polovitz, N., Black, R. J., e McCool, S. F. (2001). Agrotourism: Motivations behind farm/ranch business diversification. Journal of Travel Research, 40, 19-26. DOI: https://doi.org/10.1177/004728750104000104
  • Pulido, J. I., e Cárdenas, P. J. (2011). El turismo rural en España. Orientaciones estratégicas para una tipología aún en desarrollo. Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles, 56, 155-176. Recuperado de: https://www.age-geografia.es/ojs/index.php/bage/article/viewFile/1348/1271
  • Roig, B. (2005). Estudio descriptivo de la demanda española de turismo en casas rurales. Revista Española de Estudios Agrosociales y Pesqueros, 207, 181-198. Recuperado de: https://ageconsearch.umn.edu/record/166094?ln=en
  • Sanchís, A., e Olcina, L. (1995). El desarrollo del turismo rural y sus repercusiones. Papers de Turisme, 17, 89-101. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=4940379
  • Santos, X., e Paül, V. (2011). Contruíndo o turismo fluvial e de interior na Galiza. En R. Lois González e V. Paül (Eds.), Turismo fluvial e da natureza: un elemento de revitalización dos espazos rurais e do interior (pp. 17-34). A Coruña: IGEA.
  • Soláns, J. R., e García, E. (2001). Turismo rural en Aragón. Zaragoza: Universidad, Departamento de Economía y Dirección de Empresas.
  • Sparrer, M. (2005). Turismo no espazo rural e desenvolvemento. Estudo comparativo da provincia da Coruña e o Landkreis Wittmund. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, Dirección Xeral de Turismo.
  • Sparrer, M. (2007): Turismo no espazo rural e desenvolvemento. Santiago de Galicia: Xunta de Galicia, Dirección Xeral de Turismo.
  • Stabler, M. J. (1990). The image of destination regions: Theoretical and empirical aspects. En G. J. Ashworth e B. Goodall (Eds.), Marketing in the tourism industry: The promotion of destination regions (pp. 133-161). London, England: Routledge.
  • Turgalicia (2009, 2017). http://www.turismo.gal/polanifica-a-tua-viaxe/onde-aloxarse?langId_es_ES.
  • U.T.E. Antar-Ecotono (2004). El turismo de naturaleza en España y su plan de impulso. Madrid: Ministerio de Industria, Turismo y Comercio.
  • Ugarte, X. (2007). Imagen y posicionamiento de Galicia como destino turístico a nivel nacional e internacional. (Te se de doutoramento). Santiago de Compostela: Universidade, Facultade de Psicoloxía. Recuperado de: https://minerva.usc.es/xmlui/bitstream/handle/10347/2313/9788497508605_content.pdf?sequence=1&is Allowed=y
  • Valdés, L. (2005). La calidad en turismo rural. El caso de las marcas de calidad regionales. Investigación y Marketing, 87, 43-48.
  • Valdés, L., e De la Ballina, F. J. (2005). La calidad en el turismo rural: el caso de las marcas de calidad regionales. Investigación y Marketing, 87, 43-48. DOI: https://doi.org/10.3989/ic.1975.v27.i269.2880
  • Wilson, S., Fesenmaier, D. R., Fesenmaier, J., e Van Es, J. C. (2001). Factors for success in rural tourism development. Journal of Travel Research, 40(2), 132-138. DOI: https://doi.org/10.1177/004728750104000203
  • Yuste, F. (1994). Experiencias en el turismo rural: ofertas que ofrecen las comunidades autónomas. Vida Rural, 5, pp. 84-86.