Cambios en la población de los municipios de hasta 5000 habitantes de España (2000-2019)una aproximación a la crisis demográfica en el territorio rural

  1. Xosé Elías Trabada Crende 1
  1. 1 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

Journal:
Revista Atlántida: Revista Canaria de Ciencias Sociales

ISSN: 2171-4924

Year of publication: 2020

Issue: 11

Pages: 183-212

Type: Article

DOI: 10.25145/J.ATLANTID.20.11.09 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openRIULL editor

More publications in: Revista Atlántida: Revista Canaria de Ciencias Sociales

Abstract

The Spanish rural territory of the peninsular interior is immersed in a serious demographic crisis that threatens the survival of a relevant part of its municipalities. During the almost two decades of the 21st century, the trends of depopulation and abandonment, of aging and masculinization of the rural population have not been corrected, but have been chronified to lead to an intense process of demographic desertification of the rural habitat segregated from networks and activities of capitalist globalization. A Copernican change in territorial planning and planning policies is urgently needed, promoting a reform of the Local Administration towards the federal constitution of Comarcas and an endogenous and integral ecodevelopment that basically rejuvenates the rural population thanks to the immigration.

Bibliographic References

  • Camarero, L. y Sampedro, R. (2016). «Inmigrantes, estrategias familiares y arraigo: las lecciones de la crisis en las áreas rurales». Migraciones. Publicación del Instituto Universitario de Estudios sobre Migraciones, 40: 3-31, recuperado de https://revistas.comillas.edu/index.php/ revistamigraciones/article/view/7561. Última consulta: 20/07/2020.
  • Camarero, L. y Sampedro, R. (2008). «¿Por qué se van las mujeres? El continuum de movilidad como hipótesis explicativa de la masculinización rural». Revista Española de Investigaciones Sociológicas (Reis), 124: 73-105, recuperado de http://www.reis.cis.es/REIS/PDF/ REIS_124_031222873178255.pdf. Última consulta: 20/07/2020.
  • Del Molino, S. (2016). La España vacía. Viaje por un país que nunca fue. Madrid: Turner.
  • Hardin, G. (2005). «La tragedia de los comunes». Polis Revista Latinoamericana, 10: 1-14, recuperado de http://journals.openedition.org/polis/7603. Última consulta: 20/07/2020.
  • Ibáñez, J. (1991). El regreso del sujeto. La investigación social de segundo orden. Santiago de Chile: Editorial Amerinda.
  • Illich, I. (1985). La convivencialidad. México: Joaquín Mortiz/Planeta, recuperado de http://ivanillich.org.mx/convivencial.pdf. Última consulta: 20/07/2020.
  • INE (2020). Indicador de Confianza Empresarial (ICE). Módulo de Opinión sobre el Impacto de la Covid-19. Estado de alarma y segundo semestre de 2020. Nota de prensa 10/07/2020, recuperado de https://www.ine.es/daco/daco42/ice/ice_mod_covid_0320.pdf. Última consulta: 20/07/2020.
  • Izquierdo, J. (2002). Manual para Agentes de Desarrollo Rural: Ideas y propuestas para moverse entre la conservación del patrimonio y el Desarrollo Local. Madrid: Ediciones Mundi-Prensa.
  • Llamazares, J. (1988). La lluvia amarilla. Barcelona: Seix Barral.
  • Naredo, J. (2006). Raíces económicas del deterioro ecológico y social. Más allá de los dogmas. Madrid: Siglo XXI de España Editores, SA.
  • Rodríguez-Villasante, T. (2009). «Conjuntos de acción y participación rural». Documentación Social, 155: 41-56.
  • Santos, I. (1996). «Envejecimiento demográfico: diferencias por género». Revista Española de Investigaciones Sociológicas (Reis), 73: 177-190, recuperado de http://www.reis.cis.es/REIS/PDF/ REIS_073_11.pdf. Última consulta: 20/07/2020.
  • Sevilla, E. (2006). De la Sociología Rural a la Agroecología. Barcelona: Icaria.
  • Trabada, E. (2020). Encuesta a residentes de 16 y más años en pueblos o municipios rurales e Informe de la población y la economía de seis zonas o comarcas de actuación de COCEDER. Consultora Emic-Etic. Valladolid: Confederación de Centros de Desarrollo Rural (COCEDER).
  • Trabada, E. (2019). Estudo sociolóxico sobre a crise demográfica na Pastoriza: Análise e estratexia de desenvolvemento local. Consultora Emic-Etic. A Pastoriza (Lugo): Alcaldía.
  • Trabada, E. (dir.) y Renes, V. (coord.) et al. (2007). Estudo sociolóxico sobre o territorio rural de Galicia. Consultora Emic-Etic. Santiago de Compostela: Fundación FOESSA, Cáritas de Galicia e Obra Social da Fundación CaixaGalicia.
  • Trabada, E. y Rodríguez, B. (1991). «De la ciudad al campo: el fenómeno social neorruralista en España». Política y Sociedad, 9: 73-86, recuperado de https://dialnet.unirioja.es/ejemplar/93149. Última consulta: 20/07/2020.
  • Van de Kaa, DJ. (1987). «Europe’s Second Demographic Transition». Population Bulletin, 42(1): 1-59.
  • Vázquez, Antonio (2007). «Desarrollo endógeno. Teorías y políticas de desarrollo territorial». Investigaciones Regionales = Journal of Regional Research, 11: 183-210, recuperado de https:// dialnet.unirioja.es/ejemplar/179583. Última consulta: 20/07/2020.