Pseudonimia e pseudoalofoníaas carautas onomásticas de Álvaro Cunqueiro nos seus artigos e traducións

  1. Costas, Xosé-Henrique 1
  1. 1 Universidade de Vigo, Departamento de Filoloxía Galega e Latina.
Revista:
Madrygal: Revista de estudios gallegos

ISSN: 1138-9664

Ano de publicación: 2021

Número: 24

Páxinas: 33-50

Tipo: Artigo

DOI: 10.5209/MADR.80232 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Madrygal: Revista de estudios gallegos

Resumo

Ao longo de medio século de creación poética e colaboracións en prensa, Cunqueiro asinou milleiros de artigos e traducións con pseudónimos e moitas traducións poéticas con ducias de pseudoalófonos, de maneira que as máscaras onomásticas empregadas polo mindoniense sobrepasan o centenar. Neste artigo facemos unha aproximación a estoutros cunqueiros enmascarados, revelamos as súas formas e avanzamos algunhas hipóteses sobre os motivos que levaron a Cunqueiro a usar deles. Aprofundamos na espiral desta onomástica lúdica do mindoniense desvelando medio cento de poemas de alofonía fantástica ou pseudoalofonía –que poderían ser poemas orixinais de Cunqueiro– e dous pseudónimos máis empregados como supostos «axudantes de tradución ou tradutores» de poesía alemá e sueca.

Referencias bibliográficas

  • Armesto Faginas, Xosé Francisco (1987): Cunqueiro: unha biografía. Vigo: Xerais
  • Carvalho Calero, Ricardo (19813): Historia da literatura galega contemporánea. Vigo: Galaxia.
  • Castro Buerger, Iago (2004): “Os alófonos fantásticos. Poemas descoñecidos de Álvaro Cunqueiro”, Anua¬rio de Estudos Literarios Galegos 2004, pp. 30-39 [reeditado en Arquivo de poéticas contemporáneas na cultura, http://www.poesiagalega.org/uploads/media/castro_buerger_2004_cunqueiro.pdf].
  • Castro Buerger, Iago (2005): “Unha visión sistémica das traducións de Cunqueiro no Faro de Vigo”, Viceversa. Revista galega de tradución 11, pp. 23-49.
  • Castro Buerger, Iago e Xosé-Henrique Costas [González] (2017): No obradoiro do fabulador. Artigos en galego de Álvaro Cunqueiro no Faro de Vigo 1963-1971. Vigo: Galaxia.
  • Castro Buerger, Iago e Xosé-Henrique Costas [González] (2019): No obradoiro do fabulador. Artigos en galego de Álvaro Cunqueiro no Faro de Vigo 1972- 1981. Vigo: Galaxia.
  • Costas González, Xosé-Henrique (2018): “Afinidades antagónicas: Cunqueiro, anosador da Beat Ge-neration”, en Madrygal. Revista de Estudios Gallegos 21, pp. 51-70, DOI: https://doi.org/10.5209/ MADR.62593.
  • Costas [González], Xosé-Henrique e Iago Castro Buerger (2011): Álvaro Cunqueiro: Dona do corpo del-gado. Herba aquí e acolá. Outros poemas. Poesía 1933-1981. Vigo: Galaxia.
  • Costas [González], Xosé-Henrique e Iago Castro Buerger (2013): O mundo que teño de meu. Artigos en lingua galega. Prensa e revistas 1930-1980. Vigo: Galaxia.
  • Fernández del Riego, Francisco (1991): Álvaro Cunqueiro e o seu mundo. Vigo: Ir Indo.
  • Fernández Rodríguez, Áurea (2016): “Álvaro Cunqueiro: una semilla en la historia de la traducción literaria gallega del siglo XX”, Transfer XI/1-2, pp. 1-25.
  • Forcadela, Manuel (2009): A mecánica da maxia. Ficción e ideoloxía en Álvaro Cunqueiro. Vigo: Galaxia.
  • Fravalo, Loïc (2004a): Álvaro Cunqueiro ici et ailleurs. Parcours littéraire et idéologique d’un auteur galicien. Tese de doutoramento inédita. Rennes: Departement d’Études Ibériques de l’Université de Haute Bretagne Rennes II / Skol-Veur Breizh Uhel Roazhon.
  • Fravalo, Loïc (2004b): “Le double choix d’Álvaro Cunqueiro. Alternance et dualité linguistique chez un écrivan galicien”, en Christian Lagarde (ed.): Écrire en situation bilingue. Perpignan: Presses Universitaires, vol. 1, pp. 131-142.
  • González Gómez, Xesús (1984): “Tradutor de mil poetas”, en VV.AA., A Nosa Terra. O mundo de Cun-queiro, Extra 2, pp. 33-35.
  • González Gómez, Xesús (1990): Álvaro Cunqueiro, traductor. A Coruña: Fundación Caixa Galicia.
  • González Gómez, Xesús (1991): Flor de diversos. Escolma de poetas traducidos por Álvaro Cunqueiro. Vigo: Galaxia.
  • González Gómez, Xesús (2018): “Tras a pista do Cunqueiro xornalista e dos seus pseudónimos”, Biosbardia 11/1/2018, biosbardia.wordpress.com/2018/01/11/tras-a-pista-do-cunqueiro-xornalista-e-dos-seus-pseudonimos/ [consulta: 17/12/2020].
  • González Gómez, Xesús (2019a): “Cunqueiro e o misterio Mc Calvert”, Biosbardia 30/10/2019, https://biosbardia.word-press.com/2019/10/30/cunqueiro-e-o-misterio-mc-calvert/ [consulta: 17/12/2020].
  • González Gómez, Xesús (2019b): “Os poetas inventados por Cunqueiro”, Biosbardia 6/11/2019, https://biosbardia.word-press.com/2019/11/06/os-poetas-inventados-por-cunqueiro/ [consulta: 17/12/2020].
  • González Gómez, Xesús (2019c): “No obradoiro do fabulador. Os gustos literarios de Cunqueiro”, Biosbardia 27/11/2019, https://biosbardia.wordpress.com/2019/11/27/no-obradoiro-do-fabulador-os-gustos-literarios-de-cun¬queiro/ [consulta: 17/12/2020].
  • González Gómez, Xesús (2020a): Poetas suecos. Traducións de Álvaro Cunqueiro, Manuel María Seoane etc. Montaxe de XGG [publicación inédita distribuída en arquivo pdf].
  • González Gómez, Xesús (2020b): Antoloxía de poetas británicos, estadounidenses, canadianos, irlandeses e outros de ex¬presión inglesa. Nova edición corrixida e aumentada por XGG [publicación inédita distribuída en ar¬quivo pdf]
  • González Gómez, Xesús (2020c): Álvaro Cunqueiro: antoloxía de poetas italianos. Montaxe e presentación de XGG [publi¬cación inédita distribuída en arquivo pdf]
  • González Gómez, Xesús (2020d): Antoloxía de poetas de expresión francesa: franceses, canadenses, belgas, suízos, africa¬nos, traducidos por Álvaro Cunqueiro coa axuda de Álvaro Labrada, Manuel María Seoane, Patricio Mor, S.S. e Ariel García. Presentación e arranxo de XGG [publicación inédita distribuída en arquivo pdf].
  • González Gómez, Xesús (2020e): Poetas árabes e outros. Traduciu: Álvaro Cunqueiro. Montou: XGG. [publicación inédita distribuída en arquivo pdf].
  • González Somovilla, Miguel (2020): Al pasar de los años. Artículos periodísticos (1930-1981). Madrid: Fundación José Antonio de Castro.
  • Gregorio González, Manuel (2007): Don Álvaro, juglar sombrío. Sevilla: Fundación José Manuel Lara.
  • Jarazo Álvarez, Rubén (2009): La cultura de los países de habla inglesa en la obra periódica de Álvaro Cunqueiro en el Faro de Vigo (1961-1981). Tese de doutoramento inédita. A Coruña: Universidade da Coruña, Facultade de Filoloxía.
  • López, Teresa (2014): “Notas marxinais á poesía de Álvaro Cunqueiro”, en Manuel Forcadela, Teresa López e Dolores Vilavedra (coords.): Mil e un Cunqueiros. Novas olladas para un centenario. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, pp. 465-478.
  • Martínez Torrón, Diego (1980): La fantasía lúdica de Álvaro Cunqueiro. Sada: Ediciós do Castro.
  • Nicolás, Ramón (1994): Entrevistas con Álvaro Cunqueiro. Vigo: Nigra.
  • Padrón, Justo Jorge (1972): La nueva poesía sueca. Barcelona: Plaza & Janés.
  • Palacio Sánchez, Antón (2007): “Cunqueiro tradutor e anosador”, Viceversa. Revista galega de tradución 13, pp. 171-203.
  • Pazos Balado, M. Carme (1993): “Álvaro Cunqueiro traductor”, en Congreso Álvaro Cunqueiro. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, pp. 89-99.
  • Pena Sánchez, Xosé Ramón (2019): Historia da literatura galega IV. De 1936 a 1975. A longa noite. Vigo: Xerais.
  • Rafter, Denis (2011): Hamlet y el actor: en busca del personaje. Bilbao: Arteztlai.
  • Rodríguez Vega, Rexina (1997): Álvaro Cunqueiro, unha poética da recreación. Santiago: Laiovento.
  • Soneira Sánchez, Alba (2017): Cunqueiro tradutor e anosador de Leonard Cohen: análise comparativa de oito poemas. TFG inédito. Vigo: Universidade de Vigo, Facultade de Filoloxía e Tradución.
  • Tarrío Varela, Anxo (1989): Álvaro Cunqueiro ou os disfraces da melancolía. Vigo: Galaxia.
  • Uriz, Francisco J. (1975): Antología poética. Harry Martinson. Premio Nobel de Literatura 1974. Barce-lona: Plaza & Janés.
  • Vázquez Freire, Miguel (1991): Marabillas e milagres de Álvaro Cunqueiro. Vigo: Xerais.
  • Villanueva, Darío (1996): O realismo marabilloso de Álvaro Cunqueiro. Santiago de Compostela: Funda-ción Alfredo Brañas.
Fonte de datos: Dialnet