Violencia de género en período de pandemia de coronavirus en los países del G-20Campañas publicitarias en redes sociales

  1. Amorós-Pons, Anna 1
  2. Comesaña-Comesaña, Patricia 2
  3. Alexeeva-Alexeev, Inna 3
  1. 1 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

  2. 2 Universidade de A Coruña
  3. 3 Universidad Europea del Atlántico
    info

    Universidad Europea del Atlántico

    Santander, España

Revista:
Historia y comunicación social

ISSN: 1137-0734

Ano de publicación: 2022

Título do exemplar: Monográfico: Comunicación y Movimientos Feministas

Volume: 27

Número: 2

Páxinas: 389-400

Tipo: Artigo

DOI: 10.5209/HICS.84387 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Historia y comunicación social

Resumo

La pandemia provocada por el SARS-CoV-2 evidenció un incremento de los casos de violencia de género durante el confinamiento domiciliario y aislamiento social. El artículo aborda el estudio de las campañas publicitarias impulsadas en los países del G-20 en el período de pandemia. Las redes sociales se convirtieron en un espacio de interacción para impulsar acciones de ciberfeminismo (hashtivismo) y visibilizar esta problemática social considerada ‘la otra pandemia’. El análisis se centra en las estrategias de codificación del mensaje publicitario y su vinculación al ecosistema social. El estudio pone de manifiesto que la pandemia se convirtió en el eje creativo en la creación de campañas de naturaleza informativa con nuevos códigos simbólicos de ayuda a las víctimas de violencia de género.

Referencias bibliográficas

  • Al-Rawi, Ahmed, Grepin, Karen, Li, Xiaosu, Morgan, Rosemary, Wenhan, Clare & Smith, Julia (2021): “Investigating Public Discourses Around Gender and COVID-19: a Social Media Analysis of Twitter Data”. J Healthc Inform Res, 5, 249–269. https://doi.org/10.1007/s41666-021-00102-x
  • Anıt, Sayaç (2013): ŞiddettenÖlen Kadinlar İçin Dijital Anit (plataform). http://anitsayac.com
  • Anuário Brasileiro de Segurança Pública (2020): Violência doméstica durante a pandemia de Covid-19. São Paulo: Fórum Brasileiro de Segurança Pública. July 24, 2020. https://bit.ly/3bxYELt
  • Bardin, Laurence (2002): Análisis de contenido. Akal.
  • Bao, Hongwei (2020): “Anti-domestic violence little vaccine: A Wuhan-based feminist activist campaign during COVID-19”. Interface Journal, 12(1): 53-63. https://bit.ly/3H1MFzE
  • Barbara Giussy, Facchin Federica, Micci Laila, Rendiniello Mitia, Giulini Paola, Cattaneo Cristina, Vercellini Paolo, Kustermann Alessandra (2020): “COVID-19, Lockdown, and Intimate Partner Violence: Some Data from an Italian Service and Suggestions for Future Approaches”. Journal of Women’s Health. 1239-1242. http://doi.org/10.1089/jwh.2020.8590
  • Barthes, Roland (1986): Lo obvio y lo obtuso. Imágenes, gestos, voces. Paidós.
  • Barthes, Roland (2009): La Aventura semiológica. Paidós.
  • Bavoleo, Bárbara & Chaure, Desirée (2019): “Ciberfeminismo: emergencia y características del feminismo online en Corea del Sur”. Revista de Relaciones Internacionales, Estrategia y Seguridad, 14(1): 137-149. https://doi.org/10.18359/ ries.3746
  • Carmona-Parra, Jaime; Santacoloma, Juliana; Melenge, James & Tobón, Gloria (2018): “Movimientos sociales, publicidad social y cambios de actitudes sobre violencia de género”. In Campañas de prevención de violencia de género en Colombia y España, edited by Florentino Moreno et al., 63-69. Fondo Editorial Universidad de Manizales.
  • Caro, Lucía (2015): “Construir y comunicar un “nosotras” feminista desde los medios sociales. Una reflexión acerca del feminismo del hashtag”. Revista de Comunicación y Ciudadanía Digital-COMMONS 4(2): 124-154. http://dx.doi.org/10.25267/COMMONS.2015.v4.i2.06
  • Castells, Manuel (2012): Redes de indignación y esperanza. Alianza Editorial.
  • Chung, Suki (2020): “The rise of ‘corona divorce’ amid Japan’s domestic violence shadow pandemic”. Japan Today, August 15. https://bit.ly/3bJquSI
  • Datiri, Blessing (2020): “El activismo online contra la violencia de género: cómo el feminismo africano está utilizando Twitter para progresar”. Debats. Revista de cultura, poder y sociedad, 134(2): 71-88. https://doi.org/10.28939/iam.debats-134-2.6
  • Díaz-Martínez, Capitolina & González-Orta, Lydia (2016): “Revueltas árabes y movimientos feministas transnacionales en la sociedad global”. Revista Española de Sociología, 25(1): 89-108.
  • Dlamini, Nobuhle Dlamini (2021): “Violencia de Género, Pandemia Gemela a la COVID-19”. Sociología crítica, 47(4- 5): 583-590. 10.1177/0896920520975465
  • El Comercio.com (2020): “La violencia machista, la otra epidemia en Sudáfrica”. April, 4, 2020. https://bit.ly/3vibJxH
  • El País (2020): “La pandemia silenciosa: femicidios se duplican en Reino Unido”. May 5, 2020. https://bit.ly/38Ak7ih
  • Emezue, Chuka (2020): “Digital or Digitally Delivered Responses to Domestic and Intimate Partner Violence During COVID-19”. JMIR Public Health Surveill,6(3): 19831. DOI:10.2196/19831
  • European Saudi Organisation for Human Rights (2020): “Violence against women in Saudi Arabia: an ailment without cure in public and private life”. November 25, 2020. https://bit.ly/3yp1zyZ
  • Fernández-Romero, Diana (2008): “Gramáticas de la publicidad sobre violencia: la ausencia del empoderamiento tras el ojo morado y la sonrisa serena”. Feminismo/s 11: 15-39. https://bit.ly/3v3ZvbZ
  • Fotopolou, Aristea (2016): Feminist Activism and Digital Networks: Between Empowerment and Vulnerability. Spinger. DOI:10.1057/978-1-137-50471-5
  • Francia hoy (2020): En Francia aumenta la violencia de género durante el confinamiento (blog). April 4, 2020. https://bit.ly/3rLlJxd
  • Gedik, Esra (2020): “Dünyada ve Türkiye’de Digital Feminizn Incelemesi: Gençlerin dijital Aktiviam Deneyimleri”. Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi, (5): 123-136. https://bit.ly/3AahLFK
  • Gilia, Claudia (2020): “Covid-19 Pandemic A Determining Factor in the Increase of Violence Against Women. Case study: France,” Journal for Ethics in Social Studies 4(1), 70-82, https://doi.org/10.18662/jess/4.1/29
  • Нордик, Лёля (2020): “Тексты и аресты: как прошли «16 дней против гендерного насилия» в России”. Forbes Russia. December, 11, 2020. Accessed February 10, 2021. https://bit.ly/3Np3Tu7
  • Hunter, Fergus (2020): “New domestic violence campaign launched as complaints surge during lockdown”. The Sydney Morning Herald. May 3, 2020. https://bit.ly/3I7wD8Q
  • Iedema, Rick (2003): “Multimodality Resemiotization: Extending the Analysis of Discourse as a Multisemiotic Practice”. Visual Communication, 2(1): 29-57. Accessed February 5, 2021. https://doi.org/10.1177/1470357203002001751
  • Imik Tanyıldızı, Nural & Soyal, Gözdenur (2021): “Covid-19 afişlerinin korku çekiciliği bağlaminda göstergebilimsel analizi: abd ve hindistan’daki afişlerden örnekler”. Inönü üniversitesi kültür ve sanat dergisi, 7(1), 210-225. doi: 10.22252/ijca.919414
  • Kachaeva, Margarita & Shishkina, Olga (2021): “Psychological and Psychiatric Problems among Women — Victims of Domestic Violence and Their Peculiarities during the COVID-19 Lockdown: a Scientific Review”. Psychology and Law, 11(3): 131-155. https://bit.ly/3H3md8I
  • Karakaş, Burcu (2020): “Violence against women in Turkey during COVID-19”. Middle East Institute-MEI@75. June 15, 2020. https://bit.ly/3sVzTfB
  • Kennedy, Else (2020): “The worst year: domestic violence soars in Australia during Covid-19, The Guardian, November 30, 2020. https://bit.ly/3ekNARk
  • Khan, Ejaz (2020): “10 worst countries for women in the world 2021”. Wonderslis (blog). https://bit.ly/3Or6PHY
  • Kress, Gunther & Van Leeuwen, Theo (2006 [1996]): Reading Images. The Grammar of Visual Design. Routledge.
  • Krippendorff, Klaus (2004): Content Analysis. An Introduction to Its Methodology. Sage.
  • La Vanguardia (2020): “91 Feminicidios en Italia en 2020, ‘una emergencia pública’, afirma Matarella”. November 25, 2020. https://bit.ly/3bqKzwT
  • Leslie, Emly & Wilson, Riley (2020): “Sheltering in place and domestic violence: Evidence from calls for service during COVID-19”. Journal of Public Economics, 189: 104241. https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2020.104241
  • Lima, Mariana (2020): “Brasil registrou um estupro a cada 8 minutos em 2019”. Observatório do Terceiro Setor-Agência brasileira. October 21, 2020. https://bit.ly/2MUy4jw
  • Lundin, Rebecca Armocida, Benedetta, Sdao, Paola, Mariani, Ilaria, Veltri, Antonella & Lazzerini, Marzia (2020): “Gender-based violence during the COVID-19 pandemic response in Italy”. Journal of global health, 10(2). 020359. Doi:10.7189/jogh.10.020359
  • Martins, Fernanda (2020): “Feminist criminology and technopolitics: New frames for gender-based violence in Brazil”, Oñati Socio-Legal Series, 10(1S), 10S–37S. https://bit.ly/3Np4U5p
  • Lindberg, Frida (2021): “Women’s Rights in China and Feminism on Chinese Social Media”. Isntitute for security & development policy. June 14, 2021. https://bit.ly/3rTg4ro
  • Little Black Book (2020): 16 Artists Donate #SignalforHelp Artwork to Help Fight Gender-Based Violence (blog). November 9, 2020. https://bit.ly/3t0jyX2
  • López-Hernández, Edenia & Rubio-Amores, Dominique (2020): “Reflexiones sobre la Violencia Intrafamiliar y Violencia de Género durante emergencia por COVID-19”. CienciAmérica, 9(2), 313-321. http://dx.doi.org/10.33210/ca.v9i2.319
  • McDuffie, Kristi, & Ames, Melissa (2021): “Archiving affect and activism: Hashtag feminism and structures of feeling in Women’s March tweets”. First Monday, 26(2). https://doi.org/10.5210/fm.v26i2.10317
  • Ministerio de las Mujeres, Géneros y Diversidad (2020): Portal oficial del Estado argentino. https://bit.ly/3v4Xuwk
  • Ministerio de Sanidad, Servicios Sociales e Igualdad, Gobierno de España (2020): Violencia de género, datos y estadísticas. https://bit.ly/3rtG75U
  • Ministry of Women and Child Development, Government of India. Press Information Bureau (2020). Increase in Domestic Violence against Women. September 22, 2020. https://bit.ly/3v7t9xc
  • Mittal, Shalini & Singh, Tushar (2020): “Gender-Based Violence During COVID-19 Pandemic: A Mini-Review”. Frontiers in Global Women’s Health, 1. September 8, 2020. Doi:10.3389/fgwh.2020.00004
  • Moreira, Diana & Pinto da Costa, Mariana (2020):“The impact of the Covid-19 pandemic in the precipitation of intimate partner violence”. International Journal of Law and Psychiatry. Vol.71:101606. Doi: 10.1016/j.ijlp.2020.101606
  • Mukherjee, Ishani (2021): “Virus, Violence and (In)Visible Women: #LockDownMeinLockUp and Embodied Resistance During COVID-19”. Journal of International Women’s Studies, 22(12), 25-61. https://bit.ly/3HUQyIK
  • Sánchez, Odette, Vale Diama; Rodrigues, Larisa, Surita, Fernanda (2020): “Violence against women during the COVID-19 pandemic: An integrative review”. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 151(2):180-187. https://doi.org/10.1002/ijgo.13365
  • O’Halloran, Kay (2012): “Análisis del discurso multimodal”. ALED, 12(1): 75-97. https://bit.ly/3cvwjCr
  • Oxfam (2021): The Ignored Pandemic. The Dual Crises of Gender-Based Violence and COVID-19. Doi:10.21201/2021.8366
  • Özşenler, Didem (2021): “Digital Activism: An Analysis of #challengeaccepted Hashtag Activism Developed for Violence against Women”. The Journal of World Women Studies, 6(1), 35-62. https://doi.org/10.46291/wwsj.v6i1.34
  • Pretto, Albertina (2021): “Coronavirus and domestic violence: Practices for dealing with a double emergency”. Qualitative Social Work, 20(1-2), 494-500. https://doi.org/10.1177/1473325020981091
  • Rauschnabel, Philipp, Sheldon, Pavica & Herzfeldt, Erna (2019): “What motivates users to hashtag on social media?”. Psychology & Marketing, 36(5), 1–16. https://doi.org/10.1002/mar.21191
  • Ratnasari, Eny, Sumartias, Suwandi & Romli, Rosnandar (2020): “Penggunaan Message Appeals dalam Strategi Pesan Kampanye Anti Kekerasan Berbasis Gender Online”. Jurnal Ilmu Komunikasi, 18(3): 352-370. https://doi.org/10.31315/jik.v18i3.3844
  • Rodríguez-López, María & Robles-Álvarez, Daniel (2016): “La publicidad institucional en España: análisis de las campañas contra la violencia de género del gobierno (2006-2015)”. Vivat Academia, 134: 83-104. http://dx.doi.org/10.15178/va.2016.134.83-104
  • Ruiz-Pérez, Isabel & Pastor-Moreno, Guadalupe (2020): “Medidas de contención de la violencia de género durante la pandemia de COVID-19”. Gaceta Sanitaria. https://doi.org/10.1016/j.gaceta.2020.04.005
  • Sádaba, Igor & Barranquero, Alejandro (2019): “Las redes sociales del ciberfeminismo en España: Identidad y repertorios de acción”. Athenea Digital, 19(1): 1-24. DOI: https://doi.org/10.5565/rev/athenea.2058
  • Secretaria de Seguridad y Protección Ciudadana. Secretariado Ejecutivo del Sistema Nacional de Seguridad Pública, Estados Unidos Mexicanos (2020): Información sobre violencia contra las mujeres. December 31, 2020. https://bit.ly/2Ob67ok
  • Statistics Canada. Statistics Canada is the national statistical office. Selected police-reported crime and calls for service during the COVID-19 pandemic, March to August 2020 Canadá. November 9, 2020. https://bit.ly/3sWBxO0
  • Statista (2022): Redes sociales con mayor número de usuarios activos a nivel mundial en enero de 2021. https://bit.ly/3s2DZVw
  • Steinert, Janina & Ebert, Cara (2020): “Erste große Studie zu Erfahrungen von Frauen und Kindern in Deutschland, Häusliche Gewalt während der Corona-Pandemie”. Portal de Technische Universität München. June 2, 2020. https://bit.ly/3kVMb4X
  • Stoica, Diana (2020): “The Violence Against Women During the COVID-19 Pandemics”. Postmodernism Problems, 10(3), 277-291. https://doi.org/10.46324/PMP2003277
  • Syakriah, Ardila (2021): “Pandemic sees rising violence against Indonesian women, but few report to police”. The Jakarta Post. January 12, 2021. https://bit.ly/2N2EzRC
  • Tarullo, Raquel & García, Mariana (2020): “Hashtivismo feminista en Instagram: #NiñasNoMadres de @actrices. argentinas”. Dígitos. Revista de Comunicación Digital, 6: 31-54. DOI: http://dx.doi.org/10.7203/rd.v1i6.172
  • UN-Women (2020): “COVID-19 and ending violence against women and girls”. https://bit.ly/3BAZbF7
  • UN-Women. S.f. “Get involved”. https://bit.ly/3u3ISy6
  • Usher, Kim, Bradbury, Caroline, Bhullar, Navjot, Durkin, Joanne, Gyamfi, Naomi, Riyad Fatema, Syadani & Jackson, Debra (2021): “COVID-19 and family violence: Is this a perfectstorm?”. International Journal of Mental Health Nursing, 30,1022-1032. https://doi.org/10.1111/inm.12876
  • Wanqing, Zhang (2020): “Domestic Violence Cases Surge During COVID-19 Epidemic”. Sixth Tone. March 2, 2020. https://bit.ly/2PLOFXZ
  • WeAreSocial & Hootsuite (2021): “Digital 2021. Global Overview Report. https://bit.ly/3CtaOgK
  • Xue, Jia, Chen, Junxiang, Chen, Chhen, Hu, Ran & Zhu, Tingshao (2020): “The Hidden Pandemic of Family Violence During COVID-19: Unsupervised Learning of Tweets”. J Med Internet Res, 22(11), e24361. Doi:10.2196/24361.
  • Yang, Yue (2021): “When positive energy meets satirical feminist backfire: Hashtag activism during the COVID-19 outbreak in China”. Sage JournalsGlobal Media China 20, 1-21. https://doi.org/10.1177/20594364211021316
  • Zhang, Chenchen (2022): “Contested disaster nationalism in the digital age: Emotional registers and geopolitical imaginaries in COVID-19 narratives on Chinese social media”. Review of International Studies, 1-24. https://doi.org/10.1017/S0260210522000018
  • Zona Prava et al. (2020): “Domestic violence in the age of COVID-19 in Russia”. https://bit.ly/30lF1NA